مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ساری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران ، ms_ghelichh@yahoo.com 2- بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده: (451 مشاهده)
یکی از آثار مهم تغییر اقلیم، ایجاد تغییرات دردامنه پراکندگی گیاهان است. بنابراین بررسی اثر تغییر اقلیم بر پراکندگی گونههای گیاهیامری ضروری است و تعیین گستره رویشی گونههای گیاهی تحت اثرات تغییر اقلیم با استفاده از روشهای مدلسازی میتواند به مدیریت و بهرهبرداری از اکوسیستمها کمک نماید. این تحقیق با هدف تهیه نقشه پیش‌بینی رویشگاه گونه Bromus tomentellus بر پایه مدل پیش‌بینی اقلیمی در رویشگاههای مرتعی البرز در استان مازندران انجام شد. در این پژوهش پراکندگی کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus در رویشگاههای مرتعی البرز در استان مازندران تحت دو سناریو RCP4.5و RCP8.5 برای سال 2050 بررسی شد. بدینمنظور، برای محاسبه 19 متغیر زیست اقلیمی از اطلاعات اقلیمی 15 ایستگاه سینوپتیک در استان استفاده شد. متغیرهای فیزیوگرافی شیب، جهت و ارتفاع با استفاده از مدل رقومی ارتفاع با دقت 30 متر تهیه شد. در مرحله بعد، پس از مشخص کردن نقاط حضور و غیاب گونه با استفاده از نقشه اولیه پراکندگی گونه و بازدید از رویشگاهها، نقشه حضور گونه اصلاح و بههنگامسازی شد.سپس با استفاده از رگرسیون لجستیک، رفتار رویشی گونه و معادلات آن در شرایط کنونی بهدستآمد و نقشه مربوط مدلسازی شد. سپس دادههای زیست اقلیمی برای سال 2050 از سایت worldclimeاستخراج شد و با قرار دادن دادههای استخراجشده در معادلات شرایط حاضر، نقشه پراکندگی آینده گونهB.tomentellus، برای سه دهه آینده تحت دو سناریو RCP4.5 و RCP8.5 تهیه شد. نتایج نشان داد که گونه B.tomentellus تحت سناریوهای اقلیمی RCP 4.5 و RCP 8.5بهترتیب برابر 200 و 300 متر به ارتفاعات بالاتر مهاجرت خواهد کرد. همچنین مساحت مناطق مناسب رویشگاه گونه، از 9/ 43 درصد مساحت رویشگاههای مرتعی استان مازندران در شرایط کنونی، به 3/35 درصد تحت شرایط سناریوRCP 4.5و 7/18 درصد تحت سناریو بدبینانه RCP 8.5، در سال 2050 کاهش خواهد یافت.
Ghelichnia H, Khodagholi M. Effects of climate change on the vegetation range of Bromus tomentellus Boiss in Alborz Rangeland habitats, Mazandaran province. PEC 2024; 12 (24) : 15 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-961-fa.html
قلیچ نیا حسن، خداقلی مرتضی. اثر تغییر اقلیم بر گستره رویشی گونه Bromus tomentellus Boisss. در رویشگاههای مرتعی البرز- استان مازندران. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1403; 12 (24) :248-262
