ارزیابی روند تغییرات لکه‌های گیاهی مراتع نیمه‌استپی با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین

محزونی کچپی, سمانه سادات; طهماسبی, پژمان; ابراهیمی, عطاالله; مجردی, برات; جوری, محمد حسن

[صفحه اصلی ]

[Archive] [ English ]

بخش‌های اصلی

اطلاعات نشریه

آرشیو مجله و مقالات

بایگانی مقالات زیر چاپ

جستجو در پایگاه

دریافت اطلاعات پایگاه

دوره 11، شماره 23 - ( 10-1402 )

جلد 11 شماره 23 صفحات 222-207

برگشت به فهرست نسخه ها

ارزیابی روند تغییرات لکه‌های گیاهی مراتع نیمه‌استپی با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین

سمانه سادات محزونی کچپی¹

، پژمان طهماسبی^*

، عطاالله ابراهیمی¹

، برات مجردی³

، محمد حسن جوری⁴

1- دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد ، pejman.tahmasebi@sku.ac.ir
3- دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران
4- دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، نور

چکیده: (1487 مشاهده)

الگوی سیمای سرزمین و تغییرات متناظر آن، بازتابی جامع از بوم شناسی محیط زیست است. فرایندهای اکولوژیکی موجود در مقیاس‌های متفاوت موجب تکه تکه شدن و ازهم گسیختگی ساختارهای سیمای سرزمین می‌شوند و عامل تغییر در توزیع مکانی و سرنوشت لکه های موجود در آن هستند. لکه های گیاهی، بخش نسبتا همگنی از سیمای سرزمین هستند که پاسخ متفاوتی به اختلالات طبیعی و اقدامات مدیریتی دارند و گویای پیشینه مدیریت حاکم بر منطقه هستند. استفاده از روشهای آشکارسازی برای تعیین روند تغییرات الگوی پراکندگی با گذشت زمان در یک اکوسیستم، ضروری به نظر میرسد. متریک های سیمای سرزمین یکی از مهمترین روش های آشکارسازی است که زمینه کمی سازی ساختار و الگوی مکانی سیمای سرزمین را فراهم می کند و ماهیت پراکندگی و توزیع اجزای ساختاری آن را قابل مقایسه می سازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی روند تغییرات الگوی لکه های گیاهی شهرستان بروجن که در یک چشم‌انداز ناهمگن در زاگرس مرکزی واقع شده است، صورت گرفت. بدین منظور از تصاویر ماهواره لندست مربوط به سالهای 1990 و 2019 استفاده شد و سپس نسبت به طبقه بندی در نرم افزار Idrisi TerrSet اقدام شد. این امر منجر به تولید نقشه های طبقه بندی با لکه‌های متنوع و قرارگیری آنها در هفت کلاس‌ متفاوت از نظر جامعه گیاهی شده است. به منظور کمی سازی الگوی سیمای سرزمین در سطح کلاس، متریک های CA، PLAND، ED، TE، ENN-MN و SHAPE-MN با استفاده از نرمافزار Fragstats محاسبه شدند. نتایج حاکی از کاهش تخریب و افزایش پایداری لکه ها در کلاس های Astragalus verus، Astragalus verus-Bromus tomentellus و Astragalus verus-Stipa hohenackeriana است. از طرفی، سیمای سرزمین پوشش یافته توسط کلاس های Bromus tomentellus، Bromus tomentellus-Stipa hohenackeriana و Stipa hohenackeriana روند افزایشی داشته که این امر نشان‌دهنده گسترش کلاس ها و کاهش ازهم گسیختگی آنها بوده است. نتایج همچنین نشان میدهد که به جز کلاس Bromus tomentellus که نشان از افزایش پیچیدگی و شکل نامنظم لکه های آن است، روند تغییرات سایر کلاسها نزولی بوده و بیانگر ساده تر و منظمتر شدن شکل لکه های هر کلاس در طول بازه زمانی مورد بررسی است.

شماره‌ی مقاله: 15

واژه‌های کلیدی: آشکارسازی تغییرات، بخش نسبتا همگن پوشش گیاهی، ساختار سیمای سرزمین، Fragstats، زاگرس مرکزی

متن کامل [PDF 1273 kb] (285 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/6/19 | پذیرش: 1402/9/25 | انتشار: 1403/1/1

فهرست منابع

1. عسگريان، ع.، جباريان اميري، ب.، علي¬زاده شعباني، ا.، فقهي، ج. 1394. بررسي الگوهاي توسعه در شهر ساري با استفاده از رهيافت اکولوژي سيماي سرزمين. محيط¬زيست طبيعي، منابع طبيعي ايران، 68(1): 95-107.

2. محزوني کچپي، س.س.، طهماسبي، پ.، ابراهيمي، ع.، جوري، م.ح.، فعال فيض¬آبادي، م.، اميدي¬پور، ر. 1400. ارتباط خصوصيات سيماي سرزمين با تنوع گونه¬اي و تنوع عملکرد مراتع نيمه¬استپي. مرتع و آبخيزداري، مجله منابع طبيعي ايران، 74(4): 799-820.

3. مختاري، م.ح.، عابديان، س.، قلي¬پور، م. 1398. آشکارسازي و مدل¬سازي روند تغييرات کاربري اراضي جنگلي حوزه آبخيز قره¬سو با استفاده از سنجه¬هاي سيماي سرزمين. بوم¬شناسي کاربردي، 8(4): 1-18.

4. معرب، ي.، صالحي، ا.، اميري، م.ج.، هويدي، ح. 1400. تحليل امنيت اکولوژيکي تغييرات کاربري اراضي حوزه لواسانات با استفاده از سنجه¬هاي سيماي سرزمين. جغرافيا و توسعه، 64(19): 77-114.

ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله

Mendeley

Zotero

RefWorks

Mahzooni-Kachapi S S M, Tahmasebi P, Ebrahimi A, Mojaradi B, Jouri M H. Evaluating the change process of vegetation patches of semi-steppe rangelands using landscape metrics. PEC 2023; 11 (23) : 15
URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-940-fa.html

محزونی کچپی سمانه سادات، طهماسبی پژمان، ابراهیمی عطاالله، مجردی برات، جوری محمد حسن. ارزیابی روند تغییرات لکه‌های گیاهی مراتع نیمه‌استپی با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (23) :207-222

URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-940-fa.html

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

دوره 11، شماره 23 - ( 10-1402 )

برگشت به فهرست نسخه ها

Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4710