بررسی  ویژگی های رویشگاهی و واکنش  گونه مرتعی جعفری فرنگی کوهستانی  (Chaerophyllum macropodum  Boiss. )   به عوامل محیطی با استفاده از روش آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA)  و مدل‌‌جمعی تعمیم‌‌یافته (GAM) در مراتع استان مازندران

قلیچ نیا, حسن; میرداودی, حمید رضا; چراتی, علی

[صفحه اصلی ]

[Archive] [ English ]

بخش‌های اصلی

اطلاعات نشریه

آرشیو مجله و مقالات

بایگانی مقالات زیر چاپ

جستجو در پایگاه

دریافت اطلاعات پایگاه

دوره 11، شماره 22 - ( 6-1402 )

جلد 11 شماره 22 صفحات 159-143

برگشت به فهرست نسخه ها

بررسی ویژگی های رویشگاهی و واکنش گونه مرتعی جعفری فرنگی کوهستانی (Chaerophyllum macropodum Boiss. ) به عوامل محیطی با استفاده از روش آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA) و مدل‌‌جمعی تعمیم‌‌یافته (GAM) در مراتع استان مازندران

حسن قلیچ نیا^*

، حمید رضا میرداودی²

، علی چراتی³

بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران، ساری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران ، h.ghelichnia@areeo.ac.ir
2- اراک مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
3- ساری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

چکیده: (1321 مشاهده)

شناخت ویژگی‌‌های اکولوژیکی گونه‌‌های ‌‌گیاهی و چگونگی واکنش آنها به عوامل محیطی، اطلاعات لازم را برای مدیریت پوشش‌‌گیاهی و اصلاح مراتع،‌ فراهم می‌‌آورد. گونه جعفری فرنگی کوهستانی(Chaerophyllum macropodum Boiss. ) از گونه هایی است که از لحاظ ارزشهای دارویی و علوفهای دارای اهمیت است. از این رو ، نیازهای اکولوژیک این گونه با تاکید بر تعیین عوامل ‌‌اکولوژیک مؤثر بر تغییرات پوشش‌‌ گیاهی و بررسی واکنش این گونه به تغییرات عوامل اکولوژیکی، با استفاده از روش CCA (آنالیز تطبیقی‌‌متعارفی) و GAM ( مدل‌‌جمعی تعمیم‌‌یافته) و دادههای ویژگی های شیمیایی و فیریکی خاک و پوشش گیاهی در مناطق رینه لاریجان، لاوش در ارتفاعات شهرستان نور و تنگه گلو در ارتفاعات کلاردشت در استان مازندران در سالهای 1398 تا 1400، انجام گردید. نتایج حاصل از آنالیز تطبیقی متعارفی نشان داد که عوامل ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی، فسفر، کربن آلی، ماده آلی، اسیدیته، هدایت الکتریکی، رطوبت اشباع خاک و آهک، به ترتیب با بیان 9/5، 6/5، 2، 2، 8/1، 7/1، 7/1، 6/1 و 3/1 درصد از واریانس موجود در ترکیب گیاهی، نقش مهمی در تغییرات پوشش گیاهی در رویشگاه های مورد مطالعه داشتند. نتایج نشان داد که منحنی واکنش گونه به میزان فسفر و پتاسیم، کاهشی بوده و با افزایش این عناصر از درصد پوشش گونه کاسته می شود. الگوی واکنش این گونه به درصد سیلت، درصد شن، درصد ماده آلی، درصد کربن آلی، درصد ازت ، آهک و جهت شیب از منحنی زنگوله ای پیروی کرده و حد بهینه رشد آن برای هر یک از این عوامل به ترتیب 20 درصد، 55 درصد، 5 درصد، 3 درصد، 4/0 درصد، 5 درصد و جهت های شمال و شمال غرب است. مطالعه واکنش گیاه چعفری فرنگی در امتداد شیب عوامل توپوگرافی و خاک، اطلاعاتی در مورد ویژگی های اکولوژیک و رویشگاهی و واکنش گونه به این عوامل محیطی، ارائه داد که می‌‌تواند در عملیات اصلاح مراتع در مناطق مشابه، مورد توجه قرار گیرد.

شماره‌ی مقاله: 10

واژه‌های کلیدی: رسته‌‌بندی، عوامل اکولوژیک، مدل‌‌جمعی تعمیم‌‌یافته، ویژگی های خاک

متن کامل [PDF 1055 kb] (333 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/9/7 | پذیرش: 1402/1/11 | انتشار: 1402/6/31

فهرست منابع

1. ارزانی، ح.، عابدی، م. 1393. ارزیابی مرتع و اندازه گیری پوشش گیاهی. دانشگاه تهران. 350 صفحه.

2. ارزانی، ح.، معتمدی، ج.، آقاجانلو.، ف، رشتوند، س. 1395. کیفیت علوفۀ گونه¬هاي مهم مرتعی در مراتع کوهستانی الموت قزوین و بادامستان زنجان، مرتع و آبخیزداری، 69(4): 818-805.

3. جابرالانصار، ز.، برهانی، م.، بحرینی نژاد، ب.، ميرداودی، ح. 1400. بررسی رویشگاه و الگوی واکنش گونه‌ مرتعی Krascheninnikovia ceratoides (L.) Guldenst به عوامل محیطی در استان اصفهان. تحقیقات مرتع و بیابان، 28(3): 563-551.

4. خلاصی اهوازی، ل.، زارع چاهوکی، م.ر.، آذرنیوند، ح.، سلطانی نژاد، م. 1390. مدل سازی مطلوبیت رویشگاه .Eurotia ceratoides (L.) C.A.M با کاربرد روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی (ENFA) در مراتع شمال شرق سمنان. مرتع. 4(5):373-362.

5. ربیعی، م.، قمی، ن.س، عصری، ی.، خانیکی، ج. ب. 398. صفات رویشی و ترکیب‏ های اسانس Chaerophyllum macropodum Boiss. در رویشگاه¬¬های مختلف. زیست شماسی کاربردی، 31 (1): 108-90.

6. شفق کلوانق، ج.، عباسوند، ع. 1393. تأثیر نیتروژن، فسفر و پتاسیم خاک بر پراکنش گونه‌های مرتعی، علف‌های هرز و پایداری گونه‌ها در مراتع خلعت‌پوشان-تبریز. علوم کشاورزی و تولید پایدار. 24(2):83-73.

7. علوی،ج.، نوری، ز.، زاهدی، ق. 1396. منحنی عکس العمل گونه راش نسبت به متغیرهای محیطی با استفاده از مدل جمعی تعمیم یافته در جنگل خیرود، نوشهر. پژوهش-های علوم فناوری چوب و جنگل.11(24):59-29.

8. علی احیایی، م.، بهبهانی زاده، ا. 1383. روشهای تشریح ویژگیهای شیمیایی خاک. موسسه تحقیقات آب و خاک، 129 صفحه.

9. فهیمی پور، ا.، زارع چاهوکی، م.ر، طویلی، ا.، جعفری، م. 1389. بررسی عوامل محیطی موثر بر تغییرات تنوع گونه ای در مراتع طالقان میانی. پزوهشهای آبخیزداری، 2(87):47-41.

10. مختاری اصل،ا.، مصداقی، م.، صادقی منش، م. 1391. عوامل موثر در استقرار و پراکنش چهار گونه مرتعی شور پسند در مراتع قرخلار مرند در استان آذربایجان شرقی. مرتع، 1 (2): 128-116.

11. مظفریان، و. 1386. فلور ایران، تیره چتریان (Umbeliferae)، شماره 54، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور. 600 صفحه. مولایی، م.، قربانی،ا.، معمری،م.، حسین زاده، ا. 1399. مدل‌سازی پراکنش مکانی گونه‌های Artemisia fragrans Willd و A. chamaemelifolia Vill. در گرادیان ارتفاعی قزل‌اوزن- آق‌داغ خلخال. مرتع و بیابان، 27(3):560-545.

12. یاری، ر.، آذرنیوند، ح.، زارع چاهوکی، م.ر، فرزادمهر، ج. 1392. بررسي رابطه بين تنوع گونه اي و عوامل محيطي در مراتع سرچاه عماري بيرجند. مرتع و بیابان، 19(1 ):107-95.

ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله

Mendeley

Zotero

RefWorks

Ghelichnia H, Mirdavoodi H. The study of habitats properties and response pattern of (Chaerophyllum macropodum Boiss. ) to environmental factors by using Canonical Correspondence Analysis (CCA) and Generalized Additive Model in rangelands of Mazandaran province. PEC 2023; 11 (22) : 10
URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-893-fa.html

قلیچ نیا حسن، میرداودی حمید رضا، چراتی علی. بررسی ویژگی های رویشگاهی و واکنش گونه مرتعی جعفری فرنگی کوهستانی (Chaerophyllum macropodum Boiss. ) به عوامل محیطی با استفاده از روش آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA) و مدل‌‌جمعی تعمیم‌‌یافته (GAM) در مراتع استان مازندران. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (22) :143-159

URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-893-fa.html

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

دوره 11، شماره 22 - ( 6-1402 )

برگشت به فهرست نسخه ها

Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4710