دانشگاه گلستان، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان ، ah_ab99@yahoo.com 2- دانشگاه گلستان 3- دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان 4- دانشگاه علوم پزشکی گرگان
چکیده: (4226 مشاهده)
خردل اتیوپی و هندی متعلق به خانواده شببو بوده و محصول روغنی مهم میباشند، خردل اتیوپی گیاهی با سیستم ریشهای عمیق، مقاوم به خشکی و گرما بوده و خردل هندی یک گیاه امیدبخش برای گیاهپالایی فلز میباشد.براین اساس توانجذب، تحمل و پالایش سرب توسط این دو گونه رشد یافته در خاک آلوده مورد مطالعه قرار گرفت. گیاهان در گلخانه درخاکهای آلوده شده با غلظتهای ۱۵، ۳۰۰ و ۶۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم سرب رشد یافتند و پس از ۷ هفته، جهت سنجش برخی پارامترها از جمله طول، وزن خشک، سطح برگ ویژه،رنگیزههای فتوسنتزی و غلظت سرب برداشت شدند. هر دو گونه شاخص تحمل تنش بالایی را نسبت به سرب نشان دادند. همچنین تیمارهای سرب در طول، وزن خشک ریشه و بخش هوایی و سطح برگ ویژه هیچ یک از دو گیاه خردل اثر معنیداری نداشت.اگر چه رنگیزههای فتوسنتزی در گیاهخردل اتیوپی تحت تأثیر تیمارهای سرب قرار نگرفتند، میزان کلروفیلهاو کاروتنوئیدها در خردل هندی تحتتیمار۶۰۰ میلیگرم بر کیلوگرمسرب کاهش یافت. با افزایش سطح آلودگی سرب درخاک، غلظت سرب ریشه هر دو گیاهبهطور معنیداری افزایش یافت، بهطوری که نسبت غلظت سرب ریشه به خاک (فاکتور تغلیظ زیستی) زیاد شد. غلظت سرب بخش هوایی در خردل اتیوپی تحت تیمار ۶۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم به صورت معنیداری افزایش یافت که بهترتیب در شاهد و تیمار ۶۰۰ سرب این میزان ۷ و ۳۰ میلیگرم بر کیلوگرم بود، هرچند در سایر تیمارها تغییر معنیداری نداشت. فاکتور انتقال سرب به بخش هوایی در هر دو گیاه کم بود. بنابراین هردو گیاه خردل اتیوپیو هندیبا توجه به زیستتوده، شاخص تحمل تنش، غلظت سرب ریشه زیاد و در نتیجه فاکتور تغلیظ زیستی بالا، می توانند جهت تثبیت سرب خاکهای آلوده و پاکسازیاین خاکها درمناطقشهریو صنعتیمفید باشند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: تخصصي دریافت: 1396/4/17 | پذیرش: 1396/12/13 | انتشار: 1397/9/3
فهرست منابع
1. توکلی محمدي، م.، خدادادي، ا.، پرتانی، ص.، مرزبان، م. ۱۳۹۰. بررسی منابع آلاینده فلزات سنگین در استان زنجان با استفاده از GIS. سیامین همایش علوم زمین، تهران، ۱-۹.
2. منتظري، ف.، تمرتاش، ر.، طاطیان، م.ر.، حجتی، س.م. ۱۳۹۵. بررسی غلظت سرب، روي و مس در خاك و گونه مرتعی Kochia prostrate(L.) Schrad. در اطراف کارخانه سیمان فیروزکوه. نشریه حفاظت زیست بوم گیاهان، ۸: ۱۴۵-۱۵۸.
Abdolzadeh A, soleimannejad Z, sadeghipour H, Golalipour M. The remediation potential of lead in two mustard species (Brassica carinata and B. juncea) . PEC 2018; 6 (12) :39-58 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-352-fa.html