1- farzadbaghipour@gmail.com 2- Fallaha2007@yahoo.com پسادکتری جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران، Nazariani69@yahoo.com ، Nazariani69@yahoo.com 4- گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
چکیده: (402 مشاهده)
سرمایه اجتماعی عاملی کلیدی در حفظ و مدیریت منابع طبیعی است. جوامعی که روابط اجتماعی و شبکه‌های قوی دارند، موقعیت بهتری برای تقویت همکاری، به اشتراک گذاشتن دانش، حل اختلافات، بسیج منابع و حمایت از اقدامات پایدار دارند. شناخت و پرورش سرمایه اجتماعی در ایجاد سیستم‌های انعطاف‌پذیر و مؤثر برای حفاظت و استفاده پایدار از منابع طبیعی بسیار مهم است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه نقطه نظرات کارشناسان و بهرهبرداران در ارتباط با مشارکت مردم در حفظ، احیاء، توسعه و بهره‌برداری از جنگل‌های امام زاده عبدالله آمل با بومی‌سازی هفت معیار و 65 شاخص پایداری تدوین شده در فرآیند خاور نزدیک، انجام شد. برای این منظور، پرسشنامههایی تدوین و بین گروههای مختلف دستاندرکار منطقه توزیع شد. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در محیط SPSS26 پایایی پرسشنامه‌ها بررسی شد و با مقدار 622/0 پایایی قابل قبولی بهدستآمد. سپس بهمنظور وزن‌دهی معیارهای پایداری و همچنین اولویت‌بندی شاخص‌های بومی‌سازی شده از مدل OPA و نرم‌افزار LINGO14.0 استفاده شد. نتایج نشان داد بیش از 30 درصد از جامعه مورد مطالعه چند شغله (870 نفر) هستند. نتایج اولویت‌بندی شاخص‌های بومی‌سازی شده با استفاده از مدل OPA نشان داد؛شاخص"کمک به ارتقاء امکانات و نیروهای انسانی برای حفاظت و احیاء" بیشترین وزن (27/0) و شاخص "حمایت و اعتماد به دولت و برنامهها" کمترین وزن (10/0) را دارا است. همچنین نتایج وزن‌دهی معیار و شاخص‌های فرآیند خاور نزدیک مورد بررسی در پژوهش حاضر نشان داد که معیار"کارکردهای حفاظتی منابع جنگلی" بالاترین رتبه و بیشترین وزن را در بین معیارهای مورد بررسی با معرفی شاخص "ارزش تفرجی" با رتبه 00/1 و وزن28/0 دارد. بهطورکلی، با توجه به نتیجه بومی‌سازی شاخص‌های سرمایه اجتماعی در منطقه امامزاده عبدالله آمل شاخص ارزش تفرجی یک رویکرد مؤثر است که جامعه‌شناسان، محققان و سیاستمداران می‌توانند از آن برای طراحی و اجرای سیستم‌های حفاظت و مدیریت مؤثر منابع طبیعی استفاده کنند. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در حفظ زمینه‌‌های زیستی و تأمین مواد اولیه برای اقتصاد، ارزش بومی‌سازی شاخص‌های سرمایه اجتماعی به‌عنوان یک ابزار عملی و مؤثر نمی‌تواند پنهان بماند.
Baghipour F, Fallah A, Nazariani N, Imani Rastabi M. Index Localization: The Role of Social Capital for the Protection and Management of Forest Use Using the Multiple Criteria Decision-Making Method (Case Study: Emamzadeh Abdollah Amol Forest). PEC 2025; 12 (25) : 7 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-969-fa.html
باقی پور فرزاد، فلاح اصغر، نظریانی نسترن، ایمانی راستابی مجتبی. بومی‌سازی شاخص‌های سرمایه اجتماعی برای حفاظت و مدیریت جنگل با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره (مطالعه موردی: امامزاده عبدالله آمل). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1403; 12 (25) :88-103
