دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ، Hamidreza.asgari@gau.ac.ir 2- گرگان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
چکیده: (233 مشاهده)
تغییر اقلیم و گرمایش جهانی به‌دلیل افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی نیازمند کاهش گازهای گلخانه‌ای است. ترسیب کربن در زی‌توده گیاهی و خاک، راهکار ساده برای کاهش دی‌اکسید کربن اتمسفری بوده و باعث بهبود کیفیت هوا و افزایش تولید و حاصلخیزی خاک می‌شود. تحقیق حاضر در سال 1400 در منطقه چپرقویمه استان گلستان انجام شد تا میزان کربن ترسیب شده در خاک و گیاه آتریپلکس با لحاظ عوارض انسان‌ساز مانند جاده، بررسی شود. لذا با نمونه‌برداری از خاک و پوشش گیاهی در مکان‌های دارای گونه گیاهی آتریپلکس، میزان کربن ترسیب شده اندازه‌گیری و با استفاده از بسته نرم‌افزاری InVEST، نقشه ترسیب کربن تهیه شد. همچنین با برداشت مختصات گیاهان منطقه تحلیل مکانی میزان کربن ترسیب شده با استفاده از توابع مکانی در محیط نرم‌افزار R و Programita (توابع k رایپلی، g تک و چندمتغیره و تابع همبستگی نشان‌دار (MCF)) انجام شد. تحلیل مکانی گونه آتریپلکس نشان داد که الگوی پراکنش آن پراکنده است و در نزدیکی جاده (گنبد-اینچه برون) بیشترین میزان کربن را ترسیب کرده (مقدار 85/828 کیلوگرم بر مترمربع) و با افزایش فاصله مقدار آن (مقدار 13/258 کیلوگرم بر مترمربع) کاهش یافته است. میانگین کل کربن ترسیب شده در منطقه مطالعاتی 3/489 کیلوگرم بر مترمربع است. الگوی مکانی آتریپلکس‌ها طبق نتایج تابع g(r)، در فواصل بیشتر از 5 متر یکنواخت و پراکنده است و در سطح 5 درصد قابل‌پذیرش است. تابع همبستگی نشان‌دار نشان داد که الگوی پراکنش مکانی گیاه آتریپلکس تأثیری بر میزان کربن ترسیب شده در این منطقه ندارد. شناخت گونههای بومی و سازگار با قابلیت ذخیره و نگهداشت کربن میتواند موجب تأکید بر اهمیت و توسعهی خدمات اکوسیستمهای طبیعی شده و عملیات مدیریت سرزمین و اصلاح و احیای اراضی تخریب یافته را بهبود بخشد.
