پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، تهران، ایران. ، hadi_k1360@yahoo.com 2- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، تهران، ایران.
چکیده: (236 مشاهده)
بررسی فلوریستیک هر منطقه یکی از مؤثرترین روش ها برای مدیریت و حفاظت از ذخایر زیستی پوشش گیاهی است و نقش مهمی در کنترل فرسایش و احیاء مناطق تخریب شده دارد. شرایط تخریبی در منطقه باعث کاهش گونههای گیاهی با ارزش در فلور منطقه شده است لذا هدف از این پژوهش بررسی ترکیب فلوریستیک، پراکنش جغرافیایی، اشکال زیستی و گونههای انحصاری موجود در حوزه آبخیز منطقه کردان می باشد. بررسی و شناسایی فلور منطقه در مراحل فنولوژی مختلف با گشت زنی صحرایی بین سال های 1398 تا 1400 انجام گرفت. نمونههای گیاهی بر اساس فلورهای موجود در حد گونه شناسایی و بر اساس طول عمر (یک ساله و چند ساله)، فرم رویشی (علفی، بوتهای و درختی)، شکل زیستی به روش رانکایر (همی کریپتوفیتها، کریپتوفیتها، فانروفیتها، کامفیتها، تروفیتها)، کلاس های خوشخوراکی (کم شونده І، زیاد شونده II و مهاجم III)، وضعیت حفاظتی (درمعرضانقراض،آسیبپذیر،با خطرکمتروگونههای باکمبودداده) طبقهبندی شدند. همچنین انتشار جغرافیایی و وضعیت گونهها به لحاظ دارویی بودن و غیردارویی بودن بر اساس منابع موجود مشخص گردید. در مجموع 151گونهاز115سرده و28تیره در منطقه مورد مطالعهشناسایی شد. به ترتیب تیره Asteraceae (کاسنیان)با 24 جنس و 35 گونه، Poaceae(گندمیان)با 13 جنس و 17 گونه و Lamiaceae(نعناعیان)با 13 جنس و 15 گونه جزء بزرگترین خانواده‌های موجود در منطقه مورد مطالعه بودند. همچنین مهمترین جنس‌ها مربوط به Astragalus،Centaurea ، Bromus، Salsola، Cirsiumو Alyssum بود. با استفاده از آنالیز کای اسکوئر (𝜒2) درصد گونهها در هر یک از طبقات شکلهای زیستی با طیفهای نرمال رانکایر و برخی مطالعات انجام گرفته در مناطق مجاور مقایسه شد. نتایج نشان داد که طیف شکلهای زیستی در این مطالعه نشاندهندهاقلیم کوهستانی و سرد و خشک با تابستانی گرم و خشک و زمستانی نسبتا سرد با غالبیت شکل زیستی همیکریپتوفیت (46 درصد از گونه های شناسایی شده) و سپس شکل زیستی تروفیتها (32 درصد از گونه های شناسایی شده) بودند. نتایج همچنین نشان داد که اثر اقلیم و فعالیت های انسانی مانند چرای شدید دام باعث کاهش فانروفیتها از 46 به 5 درصد و نیز افزایش شکل زیستی تروفیت از حدود 13 درصد به 32 درصد و همچنین شکل زیستی همیکریپتوفیت از 26 به 46 درصد در مقایسه با طیف نرمال رانکایر شده است. از این تحقیقمیتوان نتیجه گرفت که همیکریپتوفیت ها و فانروفیت ها به ترتیب بیشترین و کمترین درصد از شکل های زیستی منطقه مورد مطالعه (ناحیه رویشی ایرانی تورانی) را به خود اختصاص میدهند.
kargar chigani H, Porhemmat J, Peyrowan H R, Ghermezcheshmeh B. THE FLORISTIC COMPOSITION, BIOLOGICAL SPECTRUM AND CHOROTYPES OF VEGETATION IN THE WATERSHED OF KORDAN REGION, WEST ALBORZ PROVINCE, IRAN. PEC 2024; 11 (23) : 6 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-901-fa.html
کارگر چیگانی هادی، پرهمت جهانگیر، پیروان حمید رضا، قرمزچشمه باقر. بررسی ترکیب گیاهی، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان حوزه آبخیز منطقه کردان، غرب استان البرز، ایران. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (23) :66-83
