بررسی اثر تغییر اقلیم  بر مرتع با استفاده دانش بومی ذی‌نفعان مراتع (مطالعه موردی مراتع نواحی کوهستانی البرز میانی)

پارسا, مهرنوش; بارانی, حسین; سلطانی, افشین; بهره مند, عبدالرضا; قلیچ نیا, حسن

[صفحه اصلی ]

[Archive] [ English ]

بخش‌های اصلی

اطلاعات نشریه

آرشیو مجله و مقالات

بایگانی مقالات زیر چاپ

جستجو در پایگاه

دریافت اطلاعات پایگاه

دوره 11، شماره 23 - ( 10-1402 )

جلد 11 شماره 23 صفحات 29-18

برگشت به فهرست نسخه ها

بررسی اثر تغییر اقلیم بر مرتع با استفاده دانش بومی ذی‌نفعان مراتع (مطالعه موردی مراتع نواحی کوهستانی البرز میانی)

مهرنوش پارسا^*

، حسین بارانی²

، افشین سلطانی³

، عبدالرضا بهره مند²

، حسن قلیچ نیا⁴

دانشکده‌ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دکتری مرتعداری، دانشکده‌ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، Mehrnush.parsa@gmail.com
2- گروه منابع طبیعی، دانشکده‌ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3- گروه زراعت، دانشکده‌ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
4- گروه علوم مرتع، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده: (2050 مشاهده)

ارزیابی مراتع در برگیرنده مطالعه تاثیرهای عوامل فیزیکی و اقلیمی بر تغییرات مراتع در سالهای مختلف است. ارزیابی تغییرات پوشش تاجی، ترکیب گیاهی، میزان تولید، وضعیت، ظرفیت و گرایش مراتع در طی سال های مختلف با توجه به جایگاه مراتع در اقتصاد کشور و حفاظت آب و خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. بهره برداران اغلب با اقلیم غیرقابل پیش بینی و شرایط متغیر طبیعی روبرو بوده که حضور این قشر از بهره برداران برای مدیریت پایدار و سلامت اکوژیکی ضرورت دارد. اهداف این تحقیق عبارتند از بررسی درک تغییر اقلیم از دیدگاه بهره برداران مناطق رینه، پلور، کنگرچال و پشتکوه در استان مازندران و اثر آن بر فعالیتهای بهره برداران و ارائه پیشنهاد برای کاهش اثر تغییر اقلیم و افزایش تولید مرتع. در این خصوص سوالاتی تدوین و از طریق پرسشنامه از بهره‌برداران بومی پرسیده شد و برای تعیین نظرات بهره برداران و مقایسه دیدگاه هایشان در چهار سایت از نرم افزار SPSS استفاده شد. همچنین چهار شاخص گیاه و تولید گیاهی، اکوسیستم مرتع(وضعیت،خاک و حیات وحش)، دام و نظام‌های چرایی، مدیریت گله و نظام معیشتی در چهار سایت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد تعداد زیادی از بهره برداران 7/41 درصد معتقدند که در این سایت ها تغییر اقلیم در سال های اخیر صورت گرفته و کاهش بارش برف و تولید مراتع و تعداد دام و نظر 7/37 درصد از پاسخ گویان نشان دهنده افزایش مهاجرت است. بدین منظور برای کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم، آموزش جامع و برنامه ریزی مناسب، ارائه خدمات مالی و اجرای طرح‌های بهره برداری صحیح از منابع آبی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، نیازی اساسی است.

شماره‌ی مقاله: 2

واژه‌های کلیدی: دانش سنتی، گروداران مرتع، تغییر آب و هوا، تهران، مازندران

متن کامل [PDF 907 kb] (349 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/9/1 | پذیرش: 1402/6/13 | انتشار: 1403/1/1

فهرست منابع

1. احمدی،ا. 1382. تاثیر شیوه‌های مدیریت اعمال شده بر حفظ یا تخریب مراتع منطقه شوریک و حاجو استان آذربایجان غربی. مجله مرتع و بیابان. 10 (4) : 471-490.

2. پاپلی یزدی، م.، لباف خانیکی، م. 1389. سیستمهای بهره برداری از مراتع، مجله تحقیقات جغرافیا. 9897-9930.

3. تقدیس، ا.، احمدی شاپور آبادی، م.ع. 1391. مهاجرت و سالخوردگی جمعیت روستایی ایران چالشی فرا روی توسعه پایدار روستایی، مجله تحقیقات جغرافیایی. 27(104): 133-164

4. توکلی، ح. 1383. موانع و مشکلات فرا راه تحقق اهداف طرح ملی بهبود و اصلاح مراتع. مجموعه مقاله¬های سومین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگل¬ها و مراتع کشور. 228-247.

5. حيدري، ق.ا.، سعيدي گراغانی. ح.ر. 1390. معرفي دانش بومي بهره¬برداران مراتع در صنعت اكوتوريسم مطالعه موردي مراتع ييلاقي دماوند بخش لاريجان. اولين همايش بين¬المللي مديريت و توسعه پايدار توريسم، دانشگاه آزاد واحد مرودشت،. 135-141.

6. حيدری، ق.، سعيدي گراغاني، ح.ر. 1394. بررسي دانش بومي خبرگان عشاير نيمه¬كوچنده البرز شمالي. مطالعه موردي مراتع ييلاقي دامنه جنوبي كوه دماوند. فصلنامه علمي پژوهشي تحقيقات مرتع و بيابان ايران. 22 (4) : 319-329.

7. خاکی پور، ل.، بارانی، ح.، دریجانی، ع.، کرمیان، ر. 1390. بررسي سهم مرتع در درآمد دامداري خانوار عشايري مطالعة موردي حوزه آبخيز هميان. مجلة علمي پژوهشي مرتع،. (4) : 430-437.

8. رحمانی، س. 1373. اهمیت اقتصادی مراتع و آموزش ترویجی در استفاده بهینه از آن. مجموعه مقالات اولین سمینار ملی رشته و مرتع داری در ایران. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان، 139-150.

9. رستمی سورکی، ع. 1381. تأثیر اجرای طرح‌های مرتع بر بهره برداران درآمد (مطالعه موردی: آمل لاریجان). کارشناسی ارشد پایان نامه، گروه منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، 67 صفحه.

10. رشتیان، ع.، کریمیان، ع. 1389. ارزیابی و مقایسه دیدگاه و بهره برداران نظام و مرتع در محدوده استان سمنان. مجله مرتع 5(1): 109-118.

11. شیخی، ع. 1375. بهبود ساختار مدیریت داخلی در مراتع وابسته به فرصت تولید داخلی مهاجرپذیر. مجموعه مقالات اولین سمینار پژوهشی بز و گوسفند تهران. وزارت جهاد، انجمن آموزش و پرورش، 265-283.

12. شیرغلامی، ح.، قهرمان، ب. 1384. بررسی تغییرات روند زمانی در میانگین دمای سالانه یک. مجله علوم آب و خاک، 9 (1): 9-24.

13. طهماسبی، ع. 1391. دامداری تحت فشار: آسیب پذیری عشایر دامدار در برابر تنش‌های متعدد اجتماعی سیاسی و اقلیمی شاهسون شمال غرب ایران. رساله دکتری. 197 صفحه.

14. کاویانپور، ا.ح، بارانی، ح.، سپهری، ع.، بهره مند، ع.ر. 1398. اثرات تغییرات اقلیمی بر فعالیت‌های بهره برداران مرتع (مطالعه موردی: مراتع حوزه آبخیز هراز)، مجله مرتع، 13 (1) 26-37.

15. مهدوی، آ.، منصوری، ع.، نصیری، م. 1383. بررسی راهکارها و مشکلات طرح ملی تعادل دام و مرتع در استان فارس. مجموعه مقاله‌های سومین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایرا ن . انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور. 779-788.

ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله

Mendeley

Zotero

RefWorks

Parsa M, Barani H, Soltani A, Bahremand A, Ghelichnia H. Investigating the effect of climate change on rangelands using local knowledge of farmers (a case study of rangelands in the mountainous areas of Middle Alborz). PEC 2023; 11 (23) : 2
URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-892-fa.html

پارسا مهرنوش، بارانی حسین، سلطانی افشین، بهره مند عبدالرضا، قلیچ نیا حسن. بررسی اثر تغییر اقلیم بر مرتع با استفاده دانش بومی ذی‌نفعان مراتع (مطالعه موردی مراتع نواحی کوهستانی البرز میانی). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (23) :18-29

URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-892-fa.html

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

دوره 11، شماره 23 - ( 10-1402 )

برگشت به فهرست نسخه ها

Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4710