|
تعیین زمان مناسب چرای دام از گیاهان مرتعی با استفاده از مدل دمایی روز – رشد
|
| مژگان سادات عظیمی*، مهرناز حقدادی2 |
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان ، azimi.mojgansadat@gmail.com
2- گرگان |
|
|
چکیده: (190 مشاهده) |
یکی از محوری‌ترین اصول مدیریت مرتع تعیین زمان مناسب چرای دام از گونه‌های گیاهی در مراتع است. این تعیین زمان نه تنها از آسیب‌رسانی به گیاه جلوگیری می کند بلکه در استفاده بهینه از تولید گیاه نیز موثر می‌باشد. عوامل متعددی بر روی تاریخ وقوع مراحل فنولوژیکی گیاهان مؤثر است. از میان عوامل موثر، رژیم حرارتی بیشترین تأثیر را روی مراحل مختلف نمو گیاهان و به تبع آن زمان بهره‌برداری از گیاه دارد. این تحقیق در مراتع قشلاقی استان گلستان در سالهای 1394 و 1395 انجام شد و از مدل دمایی روز-رشد(Growth Degree Days) برای بررسی مراحل رشد سه گونه مهم مرتعی Artemisia sieberi، Halocnemum strobilaceum و Poa bulbosa استفاده گردید. بر این اساس تعداد 10 پایه از هر گونه انتخاب و از شروع فصل رویش مراحل مختلف زندگی گیاه بطور مرتب هر 15 روز یکبار بازدید گردید. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از آمار اقلیمی(دما و بارندگی) تفسیر و برای هر مرحله، حرارت تجمعی لازم یا مجموع درجه روزهای رشد(GDD) محاسبه شد. نتایج نشان داد که در سه ایستگاه انتخابی اینچه برون، مراوه تپه و گنبدکاووس؛ آغاز و پایان مراحل فنولوژیکی گونه‌های گیاهی مرتع در این سال‌ها متفاوت بود و این مراحل تحت تأثیر شرایط اقلیمی به ویژه دما و بارندگی قرار داشت. طبق نتایج، شروع رشد رویشی گونه‌های A. sieberi و H. strobilaceium از اواخر هفته سوم تا هفته چهارم ماه اسفند و شروع رشد رویشی گونه P. bulbosa دهه اول ماه دی بود. علت متغیر بودن زمان شروع رشد رویشی، تفاوت میانگین دمای ماهها در سالهای مختلف بود. اما حرارتهای تجمعی مورد نیازِ کلیه مراحل فنولوژی گونه‌ها در سالهای مختلف تقریباً یکسان بود بر این اساس مجموع مراحل رویشی و زایشی(رشد فعال) گونه A. sieberi 274 تا 280 روز، گونه H. strobilaceium 260 تا 273 روز و گونه P. bulbosa 176 تا 193 روز متغیر است. نتایج حاصل از این مطالعه در تنظیم دوره‌های زمانی چرای دام از گونه‌های گیاهی در مناطق مختلف و تنظیم تقویم دامداری کاربردی است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: فنولوژی، پیش بینی، Poa bulbosa، Halocnemum strobilaceum، Artemisia sieberi |
|
|
متن کامل [PDF 1364 kb]
(58 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/2/4 | پذیرش: 1400/7/6 | انتشار: 1400/12/25
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
