1- خرمشهر، دانشگاه علوم و فنون دریای خرمشهر دانشکده ی علوم دریایی و اقیانوسی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، دانشگاه علوم و فنون دریای خرمشهر ، salari1346@yahoo.com 3- بوشهر، دانشگاه خلیج فارس
چکیده: (2768 مشاهده)
یکی از مهم‌ترین کانونهای تودههای دست کاشت گونه ارزشمند حرا در سواحل ایرانی خلیج‌فارس و دریای عمان، سواحل بندر امام خمینی در استان خوزستان میباشد، لذا حفاظت از این اکوسیستمهای ارزشمند باید موردعنایت بیشتر قرار گیرد. هدف مطالعه حاضر، بررسی تنوع ژنتیکی جنگلهای دست کاشت گونه Avicennia marinaو مقایسه آن با رویشگاههای طبیعی آن با استفاده از روش ISSR بود. بدین منظور تعداد 75 پایه درختی از سه جمعیت، با رعایت حداقل فاصله 30 تا 50 متر از یکدیگر جمع‌آوری و با استفاده از 15 نشانگر ISSR موردبررسی قرار گرفتند. در همین راستا 14 آغازگر،284 باند را در 75 نمونه گیاهی از 3 جمعیت تولید کردند. نتایج، تنوع ژنتیکی نسبتاً بالایی را در سطح گونه نشان داد (48/69% =P، 199/0 = He، 308/0 = SI). تنوع ژنتیکی در جمعیت دست کاشت (99/55% =P، 179/0 = He، 272/0 = SI) کمتر از جمعیتهای طبیعی خلیج نایبند (21/85% =P، 232/0 = He، 364/0 = SI) و قشم (25/67% =P، 184/0 = He، 288/0 = SI) بود. آنالیز واریانس مولکولی AMOVA نشان داد که بیشترین تغییرات ژنتیکی مربوط به تغییرات درون جمعیتی و به میزان 82% بود و تنها 18% تفاوت ژنتیکی بین جمعیتها مشاهده گردید که نشان میدهد تنوع ژنتیکی جمعیت دست کاشت نسبتاً خوب حفظ‌شده است. دندروگرام بر اساس فواصل ژنتیکی، دو خوشه عمده را نشان داد که جمعیتهای طبیعی و دست کاشت را از هم جدا کرد. به دلیل تفاوت ژنتیکی معنی‌دار جمعیت دست کاشت با جمعیتهای طبیعی، افزایش تنوع ژنتیکی آنها از طریق کاشت دورهای ممتد بذور و نهال‌های حاصل از جمعیتهای طبیعی با تنوع بالا، ضروری میباشد.
Gharacheh M, Salari Aliabadi M, Ghaemmaghami S, Qasemi A. Genetic diversity of plantations and natural stands of Avicenna marina across northern coast of Persian Gulf. PEC 2020; 8 (16) :217-228 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-576-fa.html
قراچه محمدحسین، سالاری علی آبادی محمدعلی، قائم مقامی صدرالدین، قاسمی احمد. تنوع ژنتیکی توده های طبیعی و دست کاشت گونه Avicennia marina در سواحل شمالی خلیج‌فارس. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1399; 8 (16) :217-228
