دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، zohremirdeilami@gmail.com ، zohremirdeilami@gmail.com
چکیده: (5990 مشاهده)
لازمه شناخت و درک مناسب از روابط بین عناصر بوم¬شناختی و اصول مدیریت صحیح مرتع، مطالعه تنوع گونه¬های گیاهی است. وجود تنوع گونه¬ای گیاهی بالاتر در یک اکوسیستم مرتعی نشان¬دهنده وجود شرایط محیطی مساعد جهت استقرار گونه¬های متعدد و در نتیجه پایداری جوامع گیاهی آن اکوسیستم هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی مهمترین عوامل مؤثر بر تغییرات تنوع گونه¬ای در مرتع ییلاقی سبزکشه واقع در استان گلستان است. در قدم اول، اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی و خاک بهترتیب با روش¬های تصادفی-سیستماتیک و زیگزاگی در نقاط معرف و تیپیک منطقه ثبت گردید. بعد از جمع¬آوری اطلاعات، برای تعیین تنوع گونه¬ای، یکنواختی و غنا بهترتیب از شاخص¬های شانون واینر، پایلو و شمارش تعداد گونه در واحد سطح در محیط نرم افزار PAST بهره¬گیری شد. سپس با استفاده از نرمافزار PC-ORD 5، گروه¬های عمده بوم-شناختی و مؤثرترین عوامل خاکی و پستی و بلندی بر تغییرات تنوع گونه¬ای گروه¬های اکولوژیک بهترتیب با به کارگیری آنالیزهای خوشه¬بندی و رج بندی (تجزیه مؤلفه¬های اصلی) تعیین شد. نتایج نشان داد که شاخصهای تنوع گونه¬ای، غنا و یکنواختی اطلاعات ارزشمندی را در ارتباط با پاسخ پوشش گیاهی به تغییرات محیطی ارائه میدهد. بهطوری که پارامترهای ارتفاع از سطح دریا، اسیدیته، نیتروژن، فسفر و رس خاک بیشترین نقش را در تغییرات تنوع گونه¬ای گروه¬های اکولوژیک منطقه دارند. همچنین الگوی توزیع گونه¬ها در منطقه مورد مطالعه با توجه به مدل رتبه-فراوانی نشان داد که گونه¬های گیاهی منطقه مورد مطالعه با مدل توزیع لوگ نرمال مطابقت دارد و نسبتاً در شرایط به دور از استرس قرار دارند.
Mirdeilam S Z, Heshmati G. Investigating the effect of soil and topographical factors on variations of plant species diversity (case study: Sabzkesheh summer rangeland at the Mohammad-abad Katool watershed, Golestan province). PEC 2014; 2 (4) :31-46 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-124-fa.html
میردیلمی سیده زهره، حشمتی غلامعلی. بررسی اثر عوامل خاکی و پستی و بلندی بر تغییرات تنوع گونهای (مطالعه موردی: مرتع ییلاقی سبزکشه در حوزه آبخیز محمدآباد کتول، استان گلستان). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1393; 2 (4) :31-46