دانشگاه یزد، گروه محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، ایران ، pejmanaram262@gmail.com 2- گروه محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، ایران 3- گروه جنگلداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا بهبهان، ایران. 4- گروه علوم و مهندسی آبخیز داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران.
چکیده: (7 مشاهده)
پوششهای گیاهی منطقه حفاظتشده دنا سالها است که توسط جوامع محلی ساکن مورد بهرهبرداریهای بیرویه قرار میگیرد و این مسئله اثر زیادی بر تنوع زیستی و بقاء این منطقه با ارزش گذاشته است. یکی از فناوریهای نوین که میتواند به پایش تغییرات پوششهای سطحی زمین بپردازد و تغییرات سطح جنگل را بهخوبی نشان دهد، فناوری سنجش از دور است. بنابراین هدف تحقیق حاضر ارزیابی تغییرات پوشش گیاهی منطقه حفاظتشده دنا با استفاده از سنجش از دور در طی سالهای 2001 تا 2021 است. بدین منظور برای بررسی تغییرات پوشش گیاهی 9 روستا انتخابی در منطقه حفاظتشده دنا، از تصاویر ماهوارهای لندست و الگوریتم طبقهبندی نظارتشده حداکثر شباهت استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل تصاویر ماهوارهای از نرمافزار ENVI 5.3و برای تهیه نقشهها از ARC GIS 10.5 استفاده شد. نتایج نشان داد که در طول زمان مساحت پوشش جنگلی و مرتعی 9 روستای مورد مطالعه در منطقه حفاظتشده دنا بهجز روستای حسینخانی (افزایش پوشش گیاهی جنگلی و مرتعی به میزان 96/1 هکتار) کاسته شده و از طرفی مساحت زمینهای باغی، کشاورزی و مسکونی در همه روستاها افزایش داشته است و در دو روستای حسینخانی و توتنده به ترتیب به مقدار 78/4 هکتار و 59/4 هکتار کاهش یافته است.از میان 9 روستای مورد مطالعه، روستای رودآباد بیشترین تخریب را داشته و 26/141 هکتار از مراتع و پهنههای جنگلی اطراف این روستا کاهش یافته و 93/129 هکتار مساحت زمینهای باغی و کشاورزی نیز افزایش یافته است. بر اساس نتایج این تحقیق گسترش زمینهای کشاورزی و باغی عاملی مهمی در تخریب پوششهای جنگلی و مرتعی اطراف روستاییان است که بر این اساس توجه مسئولین به اقتصاد خانوار روستایی امری ضروری است و توصیه میشود که راهکارهایی در جهت پایدار کردن معیشت خانوارهای روستایی ارائه شود و یا طرحهای حفاظتی در این مناطق جهت جلوگیری از برداشت بیرویه از جنگل و تخریب آن تقویت شوند.
Arameshenia P, Moradi G, Moradi M, Moradi Dashtpagerdi M. Evaluation of Vegetation Changes in Dena Protected Area Using Remote Sensing. PEC 2025; 13 (26) : 8 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-994-fa.html
آرامشی نیا پژمان، مرادی غلامحسین، مرادی مصطفی، مرادی دشت پاگردی مصطفی. ارزیابی تغییرات پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده دنا با استفاده از سنجش از دور. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1404; 13 (26) :104-118