1- - دانشیار، گروه مدیریت مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.، - ، niknahad@gau.ac.ir
چکیده: (440 مشاهده)
گونه گیاهی گون اسپرسی (Astragalus brevidens) از خانواده Fabaceae است. این گونه گیاهی خوشخوراک است و از آن علوفه زیادی تهیه میشود. هدف از تحقیق حاضر بررسی ارتباط تولید، فراوانی، تراکم و درصد پوشش گون اسپرسی با خصوصیات فیزیکی _شیمیایی خاک است. پس از پیمایش صحرایی، نمونه‌برداری به روش تصادفی- سیستماتیک در سه منطقه دارای پوشش زیاد، متوسط و کم گون اسپرسی انجام شد. در هر منطقه، ۲ ترانسکت ۱۰۰ متری در جهت شیب و عمود بر جهت شیب در نظر گرفته شد و در هر ترانسکت، ۱۰ پلات ۲ متر مربعی با فاصله 10 متر از یکدیگر مستقر شدند و داده‌های فراوانی، تراکم و درصد تاج پوشش گون اسپرسی ثبت شده، تولید گیاهی اندام هوایی از طریق قطع و توزین برآورد شد. در طول هر ترانسکت سه نمونه خاک (ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت) از دو عمق ۰ تا ۱۰ و ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متری برداشت گردید و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از قبیل بافت، جرم مخصوص ظاهری، شوری، اسیدیته، درصد کربن آلی، درصد ازت کل، مقدار فسفر قابل جذب و کاتیون های تبادلی در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. مقایسهمیانگینداده هاازطریقتجزیه واریانس و آزمون توکیدرنرمافزار SPSS نسخه۱۸انجامشد. برای پیشبینی مدل برآورد معیارهای گیاهی گون اسپرسی با خصوصیات خاک از تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام استفاده گردید. نتایج نشان داد که گون اسپرسی با درصد پوشش تاجی 53/2 تا 65/16 درصد و تولید علوفه خشک 41/7 تا 40/37 گرم در مترمربع در خاک با بافت شنی رسی لومی دارای هدایت الکتریکی کمتر از ۸۱/۱ دسی زیمنس بر متر و اسیدیته ۱۰/۸-۸۲/۷ رویش دارد و جرم مخصوص ظاهری خاک و درصد رس بافت خاک بیشترین تأثیر (۰۵/۰ p< ) را بر معیارهای گیاهی آندارند. این گونه گیاهی برای اصلاح مراتع دارای بافت سنگین و خاک شور مناسب نیست. تهیه نقشه خاک تیپ‌های گیاهی مراتع و بررسی روابط خصوصیات خاک با گونه‌های گیاهی غالب برای مکانیابی صحیح گونه‌های گیاهی در عملیات اصلاح مراتع پیشنهاد می‌گردد.
Moradi R, Niknahad-Gharmakher H, Forouzeh M R. Investigation on the relationship between plant measurements of Astragalus brevidens Freyn & Sinteyn and soil properties (Case study: Asilme rangelands of Darreh gaz). PEC 2024; 12 (24) : 11 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-947-fa.html
مرادی رضا، نیک نهاد قرماخر حمید، فروزه محمد رحیم. بررسی روابط معیارهای گیاهی گون اسپرسی (Astragalus brevidens Freyn & Sinteyn) با خصوصیات خاک )مطالعه موردی: مراتع آسلمه دره‌گز). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1403; 12 (24) :163-175
