سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام ، ahmad.phd@gmail.com 2- بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری
چکیده: (218 مشاهده)
پژوهش پیشرو با هدف بررسی خشکیدگی تاجی درختان بلوط ایرانی در ارتباط با ویژگیهای فردی و رویشگاهی آنها، روند تغییرات سلامت تاجی درختان را طی سالهای 1398 تا 1401 در جنگل ملهسیاه در نیمه شمالی استان ایلام مورد ارزیابی قرار داد. دو رویشگاه در دامنههای شمالی و جنوبی مشخص شد و در هر رویشگاه 100 درخت بلوط علامتگذاری شد. مشخصات هر درخت شامل قطر برابر سینه، ارتفاع درخت، قطر بزرگ و کوچک تاج و منشا درخت اندازهگیری و ثبت شد. وضعیت خشکیدگی تاج درختان ارزیابی شد و به چهار کلاسه خشکیدگی تاجی تقسیم شدند. ارزیابی خشکیدگی تاجی درختان طی چهار سال و در شهریورماه انجام شد. نتایج نشان داد، در رویشگاه شمالی بیشترین فراوانی درختان در کلاسههای سرخشکیده و خشکیدگی تاجی تا 50% و در رویشگاه جنوبی در کلاسه خشکیدگی تاجی بیش از 50% قرار دارد. میزان خروج درختان از کلاسههای سالم و سرخشکیده به ترتیب بیشتر بود که به کلاسههای خشکیدگی تاجی بالاتر منتقل شدند. کلاسههای سالم و سرخشکیده با تغییرات زمانی کاهشی همراه بودند و کلاسه خشکیدگی تاجی کمتر از 50% با تغییرات افزایشی همراه بود. قطر برابر سینه، ارتفاع و سطح تاج درختان سالم کمتر از درختان سایر کلاسهها بود. فراوانی خشکیدگی تاجی در توده انبوهتر بیشتر بود. میزان خشکیدگی تاجی در درختان شاخهزاد بیشتر از دانه زاد بود، به علاوه تغییرات زمانی خشکیدگی تاجی در شاخهزادها بیشتر بود. نتیجهگیری شد که صفات فردی و اجتماعی و شرایط محیطی تاثیر قابلتوجهی بر سلامت تاجی درختان بلوط و نحوه واکنش آنها به خشکسالیهای رخ داده اخیر داشته است.
hosseini A, jahanbazi H. Four-year monitoring of crown dieback variations of Persian oak trees in relation to individual and site characteristics (Case study: Meleh-Siah forest, Ilam province, Iran). PEC 2024; 11 (23) : 8 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-907-fa.html
حسینی احمد، جهانبازی حسن. پایش چهارساله تغییرات خشکیدگی تاجی درختان بلوط ایرانی در ارتباط با ویژگیهای فردی و رویشگاهی (مطالعه موردی: جنگل ملهسیاه ایلام). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (23) :103-115