1- شهرکرد بلوار رهبر دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین گروه مرتع و آبخیز دانشکده منابع طبیعی و علوم مرتع، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، گروه مرتع و آبخیز دانشکده منابع طبیعی و علوم مرتع ، esmaeila@yahoo.com 3- گروه مرتع و آبخیز دانشکده منابع طبیعی و علوم مرتع، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
چکیده: (1423 مشاهده)
پراکندگی بذر به وسیله مورچه یکی از روش های پراکنش بذر است که منجر به افزایش تنوع گیاهی و همزیستی گیاهان در مقیاس محلی میشود. این مطالعه با هدف بررسی تعداد گونه های گیاهی، خانواده های گیاهی منتقل شده توسط مورچه، همچنین مقایسه جنس و گونه مورچه های منتقل کننده بذر، در منطقه تنگ صیاد استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. مناطق مطالعاتی جهت جمعآوری نمونه های آشیانه مورچه شامل سه زون مدیریتی چرای حیوانات شامل: 1- پارک ملی 2- منطقه حفاظت شده 3- منطقه چرای آزاد است. نمونه برداری در هر منطقه مطالعاتی از خاک مربوط به 3 آشیانه مورچه درهر کدام از سایت ها از عمق 0 تا 5 سانتیمتری انجام شد. نمونه برداری در سال 1398 طی سه ماه تیر، مرداد و شهریور در مناطق مطالعاتی صورت گرفت. در این آزمایش 5 جنس و 12 گونه مورچه شناسایی شد. نتایج نشان داد که در مجموع 62 گونه گیاهی متعلق به 15 خانواده گیاهی توسط مورچه منتقل شدند که 36 گونه گیاهی، از طریق مورچه به طور مشترک در هر سه منطقه منتقل شدند. نتایج نشان داد فقط اختلاف معنی دار بین جنس های مورچهCamponotus و Cataglyphis و همچنین میان دو جنس Camponotusوtetramorium است (05/0 P<). نتایج نشان داد که جنس Messor به عنوان مورچه شکارگر، 19 گونه گیاهی را انتقال داده است که با بقیه جنس های مورچه اشتراکی نداشته و این جنس از مورچه نسبت به سایر جنس ها تعداد بیشتری گونه گیاهی را منتقل کرده است. طبق نتایج این تحقیق، میتوان Messor را به عنوان مورچه ای که تعداد زیادی گونه گیاهی و بذر گونهها را انتقال می دهد و تأثیر مهمی در تنوع و حضور گونه ها در ترکیب پوشش گیاهی داشته باشد در نظر گرفت.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: تخصصي دریافت: 1401/8/1 | پذیرش: 1401/12/12 | انتشار: 1402/6/31
فهرست منابع
1. رئيسی، س.، 1394. مقایسه بانک بذر خاک و پوشش گیاهی منطقه تنگ صیاد در سه شیوه مدیریتی متفاوت، پایان نامه کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد، گروه مرتع و آبخیزداری¬.
2. عراقی، م. ک.، مریخ، ف.، منصوری، ز. 1393. ساخت و آزمون دستگاه بخار ساز برای از بین بردن بذر علفهای هرز در خاک مورد استفاده در تکثیر گونه های جنگلی. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. جلد22 شماره 4.
Fazelian S, Asadi E, Tahmasebi P. Investigating the transfer of seeds through ants (Myrmecochory) in Tang-e- Sayad Protected area of Chaharmahal va Bakhtiari province. PEC 2023; 11 (22) : 5 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-884-fa.html
فاضلیان سپیده، اسدی اسماعیل، طهماسبی پژمان. بررسی انتقال بذر از طریق مورچه (میرموخوری) در منطقه حفاظت شده تنگ صیاد استان چهارمحال و بختیاری. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (22) :64-82
