[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
:: دوره 9، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 19 صفحات 297-281 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی شاخص‌های مؤثر بر مدیریت مراتع در نظام‌های بهره‌برداری افرازی و مشاعی (با تأکید بر مراتع قشلاقی استان گلستان)
ساسان فرامرزی، ابوالفضل طهماسبی*، امین محمدی استادکلایه، حمید مصطفی لو
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس ، ab_tahmasebi@yahoo.com
چکیده:   (883 مشاهده)
در طول چند دهه‌ی اخیر یکی از مهم‌ترین معضلات مراتع کشور، نحوه‌ی مدیریت سامان‌های عرفی است که بر اساس پروانه‌ی چرایی، به یکی از سه روش مشاعی، افرازی و شورایی مدیریت می‌شوند. مهم‌ترین ابزار برای رسیدن به توسعه‌ی پایدار و مدیریت منابع طبیعی حق مالکیت است. با توجه به اهمیت مدیریت مراتع در نظام‌های بهره‌برداری، تحقیق حاضر سعی دارد به بررسی شاخص‌های مؤثر بر مدیریت مراتع در نظام‌های بهره‌برداری افرازی و مشاعی در استان گلستان بپردازد. شاخص‌های به‌کار رفته در این تحقیق شامل انسانی، اجتماعی، بوم شناختی و نهادی-سیاسی است. روش پژوهش به‌صورت توصیفی- پیمایشی است و جامعه­ی پاسخگو در این تحقیق، بهره­برداران ذیحق مراتع می‌باشند. اطلاعات جمع‌آوری شده در دو بخش توصیفی با استفاده از شاخص­های تمایل مرکزی و پراکندگی و بخش استنباطی با استفاده از آزمون‌های آماری در محیط نرم افزار SPSS نسخه‌ی 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایچ این تحقیق بیانگر این بود که مراتع دارای مدیریت به شیوه‌ی افرازی، وضعیت بهتری از لحاظ میزان آگاهی بهره­برداران، تمایل به اجرای کارهای اصلاحی و تمایل به حفاظت از مراتع را دارا هستند. میزان آگاهی در شیوه­های بهره­برداری افرازی و مشاعی به ترتیب 40/3 و 54/2 بود. بررسی نوع الگوی بهره­برداری از مراتع نشان دهنده‌ی این موضوع است که تمایل به انجام کارهای اصلاحی در مراتع افرازی با میانگین 40/4 به مراتب بیشتر از مراتع مشاعی با میانگین 12/3 بوده‌است. بررسی میزان تمایل به حفاظت از عرصه­های مرتعی و تحت بهره­برداری بیانگر تمایل بیشتر بهره­برداران شیوه‌ی افرازی نسبت به بهره­برداران شیوه مشاعی بوده‌است، میزان تمایل به حفاظت در دو الگوی بهره­برداری افرازی و مشاعی به ترتیب 20/4 و 72/3 بود. نتایج تحقیق حاضر نشان‌داد با استفاده از شیوه‌ی افرازی در مدیریت، می­توان به حفظ منابع طبیعی، توسعه‌ی پایدار و مدیریت بهینه‌ی منابع دست یافت.
 
واژه‌های کلیدی: پروانه‌ی چرایی، سامان عرفی، مرتع‌داری، منابع طبیعی
متن کامل [PDF 820 kb]   (166 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/7/27 | پذیرش: 1400/9/6 | انتشار: 1400/12/25
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA

XML   English Abstract   Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
faramarzi S, Tahmasebi A, Mohammadi Ostadkalayeh A, Mostafalou H. Study of effective indicators on rangeland management in collective and private exploitation systems (In winter rangelands of Golestan province). PEC 2022; 9 (19) :281-297
URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-818-fa.html
فرامرزی ساسان، طهماسبی ابوالفضل، محمدی استادکلایه امین، مصطفی لو حمید. بررسی شاخص‌های مؤثر بر مدیریت مراتع در نظام‌های بهره‌برداری افرازی و مشاعی (با تأکید بر مراتع قشلاقی استان گلستان). حفاظت زیست بوم گیاهان 1400; 9 (19) :297-281

URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-818-fa.html
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله حفاظت زیست بوم گیاهان Journal of Plant Ecosystem Conservation
Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 30 queries by YEKTAWEB 4533