[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
فرم های ضروری::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 5، شماره 10 - ( بهار و تابستان 1396 ) ::
جلد 5 شماره 10 صفحات 51-39 برگشت به فهرست نسخه ها
اثر آتش‌سوزی بر ترسیب‌کربن خاک و زیتوده گیاهی در مراتع نیمه‌استپی زاگرس مرکزی
علی اصغر نقی پور برج* ، سحر فرخ نیا2
دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، بلوار رهبر، دانشگاه شهرکرد، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین ، aa_naghipour@yahoo.com
2- شهرکرد، بلوار رهبر، دانشگاه شهرکرد، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین
چکیده:   (5398 مشاهده)

اکوسیستم‌های مرتعی حدود نیمی از خشکی‌های زمین را شامل شده و حاوی بیش از یک سوم ذخایر کربن موجود در خشکی‌های جهان می‌باشند. بنابراین، مراتع نقش مهم و پتانسیل بالایی جهت ترسیب کربن دارا می‌باشند. یکی از آشفتگی‌های مهم در مراتع، آتش‌سوزی است، که می‌تواند نقش مهمی در چرخه کربن جهانی داشته باشد. در این مطالعه اثر آتش‌سوزی بر میزان ترسیب کربن خاک و زیتوده‌گیاهی و همچنین سهم هر بخش از ترسیب کربن کل در مراتع زاگرس مرکزی ارزیابی شد. بدین منظور در شهرستان بویین و میاندشت استان اصفهان، سه سایت مرتعی (به عنوان تکرار) با آتش‌سوزی یکساله انتخاب شد و با منطقه مجاور آن مقایسه گردید. مقادیر کربن در زیتوده هوایی، زیرزمینی، لاشبرگ و خاک (عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متری) این دو منطقه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین کل ترسیب کربن در منطقه شاهد 4/39 تن در هکتار و در منطقه آتش‌سوزی 9/30 تن در هکتار بود. نتایج مربوط به سهم هر بخش از کل کربن ترسیب‌شده نیز نشان داد که بیش از 90 درصد از کل ترسیب کربن را کربن آلی خاک تشکیل می‌دهد. به‌طور کلی می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که آتش‌سوزی در این مراتع باعث هدررفت کربن ترسیب‌شده در حدود 5/8 تن در هکتار شده که سهم خاک از این کاهش، 1/5 تن در هکتار  و مجموع زیتوده گیاهی 4/3 تن در هکتار است. بنابراین، با مدیریت آتشسوزی در این مناطق، می‌توان نقش مهمی در حفظ کربن ترسیب‌شده در زیتوده گیاهی و خاک ایفا نمود.

واژه‌های کلیدی: تغییر اقلیم، بویین و میاندشت، لاشبرگ، کربن آلی خاک
متن کامل [PDF 775 kb]   (2312 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/12/20 | پذیرش: 1396/2/24 | انتشار: 1396/9/9
فهرست منابع
1. آمارنامه کشاورزی، 1394-1388. مرکز فناوري اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزي.
2. جنگجو، م. 1388. اصلاح و توسعه مرتع، انتشارات جهاد دانشگاهي مشهد، 239 صفحه.
3. حیدری‌، ج. قربانی‌دشتکی، ش. رئیسی، ف. طهماسبی، پ. ۱۳۹2. اندوخته و پویایی کربن خاک پس از آتش‌سوزی در مراتع نیمه‌استپی چهارمحال و بختیاری، دانش آّب و خاک، 23(4): 264-249.
4. زرين‌كفش، م. ‏1372‏. خاكشناسي‌ كاربردي ارزيابي و مورفولوژي و تجزيه‌ي كمي خاك-آب-گياه، انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران‌، 342 صفحه.
5. شکري، م. صفائيان ن.ا. اترکچالي، ع.ن. 1381. بررسي پيامد آتش بر پوشش گياهي تختي ييلاق پارک ملي گلستان، مجله منابع طبيعي ايران، 55(2): 282-273.
6. مرادی‌شاهقریه، م. طهماسبی، پ. 1394. بررسی تاثیر قرق بر میزان ترسیب کربن و صفات فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع نیمه استپ استان چهارمحال و بختیاری، فصلنامه اکوسیستم‌های طبیعی ایران، 6(4): 109-97.
7. فتاحي، ب. طهماسبي، ا. 1389. تأثير آتش‌سوزي بر تغييرات پوشش¬گياهي در مراتع کوهستاني زاگرس مرکزي (مطالعه موردي: مراتع گردنه اسدآباد استان همدان)، مرتع، 4(2): 228-239.
8. نقی‌پور برج، ع. ا. 1387. مقايسه ترسيب كربن در خاك و زيتوده گونه‌هاي گياهي مراتع تحت چراي دام و قرق شده در منطقه سيساب بجنورد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مهندسی مرتعداری، دانشگاه تربیت مدرس، 73 صفحه.
9. نقی‌پور برج، ع. ا. 1394. نقش آتش‌سوزي و چرا بر پويايي پوشش‌گياهي و بانک بذر خاک در مراتع نيمه‌استپي منطقه زاگرس مرکزي، رساله دکتری علوم مرتع، دانشگاه صنعتی اصفهان، 150 صفحه.
10. نقي‌پور برج، ع.ا. ديانتي‌تيلکي، ق.ع. توکلي، ح. حيدريان آقاخاني، م. 1388. تأثير شدت چرا بر ميزان ترسيب كربن خاك و زيتوده گياهي مراتع نيمه‌خشك (مطالعه موردي: مراتع سيساب بجنورد)، تحقيقات مرتع و بيابان ايران، ج 16 (3): 375-385.
11. نقی‌پور برج، ع.ا. رادنژاد، ه. متین‌خواه، س.ح. 1393. تأثیر جنگل‌کاری بر میزان ترسیب کربن خاک و زیتوده گیاهی در مناطق خشک (مطالعه موردی: پارک جنگلی بختیاردشت اصفهان)، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 22(1): 108-99.
12. نظری، ف. حسینی، و. شعبانیان، و. 1391. تأثیر آتش‌سوزی بر کربن، نیتروژن کل و فسفر قابل جذب در خاکهای جنگلی (مطالعه موردی: جنگل‌های مریوان)، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران 20(1): 37-25.
13. Aradottir A., Savarsdottir L., Kristian H., Jonsson P., Gudbergson G. 2000. Carbon accumulation in vegetation and solids by reclamation of degraded areas. Icelandic Agricultural Sciences, 13: 99-113.
14. Abril A., Barttfeld P., Bucher E.H. 2005. The effect of fire and overgrazing disturbers on soil carbon balance in the Dry Chaco forest. Forest Ecology and Management, 206: 399-405.
15. Bird M.I., Veenendaal E.M., Moyo C., Lloyd J., Frost P. 1999. Effect of fire and soil texture on soil carbon in a sub-humid savanna (Matopos, Zimbabwe). Geoderma, 94: 71-90.
16. Bond W.J., Keeley J.E. 2005. Fire as a global ‘herbivore’: the ecology and evolution of flammable ecosystems. Trends in ecology & evolution, 20(7): 387-394.
17. Bowman D.M.J.S., Balch J.K., Artaxo P., Bond W.J., Carlson J.M., Cochrane M.A., AntonioC.M., DeFries R.S., Doyle J.C., Harrison S.P., Joshnston F.H., Keeley J.E., Krawchuk M.A., Kull C.A., Marston J.B., Moritz M.A., Prentice I.C., Roos C.I.,Scott A.C., Swetnam T.W., Werf G.R., Pyne S.J. 2009. Fire in the earth system. Science, 324: 481-484.
18. Brockway, D. G. Gatewood R. G. Paris, R. B. 2002. Restoring fire as an ecological process in shortgrass prairie ecosystems: initial effects of prescribed burning during the dormant and growing seasons. Journal of Environmental Management, 65(2): 135-152.
19. Cannell M.G.R. 2003. Carbon sequestration and biomass energy offset theoretical, potential and achievable capacities globally in Europe and UK. Biomass and Bioenergy, 24(2): 97-116.
20. Carilla J., Aragón R., Gurvich D.E. 2011. Fire and grazing differentially affect aerial biomass and species composition in Andean grasslands. Acta Oecology, 37(4): 337-345.
21. Certini G. 2005. Effects of fire on properties of forest soils. Oecologia, 143: 1-10.
22. DeBano L.F. 2000. The role of fire and soil heating on water repellency in wildland environments. Journal of Hydrology, 232: 195-206.
23. Esposito A., Strumia S., Caporaso S., Mazzoleni S. 2006. The effect of fire intensity on soil seed bank in Mediterranean macchia. Forest Ecology & Management. 234, Supplement: S207.
24. Fernández I., Cabaneiro A., Carballas T. 1999. Carbon mineralization dynamics in soils after wildfires in two Galician forests. Soil Biology and Biochemistry, 31: 1853–1865.
25. Hui D., Deng Q., Tian H., Luo Y. 2017. Climate change and carbon sequestration in forest ecosystems. Handbook of climate change mitigation and adaptation, 555-594.
26. Kuhlbusch T.A.J. 1998. Black carbon and the carbon cycle. Science, 280: 1903-1914.
27. Lal R. 2004. Soil carbon sequestration to mitigate climate change. Geoderma, 123: 1-22.
28. Naghipour A.A., Khajeddin S.J., Bashari H., Iravani M.,Tahmasebi P. 2015. The effects of fire on density, diversity and richness of soil seed bank in semi-arid rangelands of central Zagros region, Iran. Journal of Biodiversity and Environmental Sciences, 6(5), 311-318.
29. Naghipour A.A., Bashari H., Khajeddin S. J., Tahmasebi, P., Iravani, M. 2016. Effects of smoke, ash and heat shock on seed germination of seven species from Central Zagros rangelands in the semi-arid region of Iran. African Journal of Range & Forage Science, 33(1), 67-71.
30. Neff J.C., Harden J.W., Gleixner G. 2005. Fire effects on soil organic matter content, composition, and nutrients in boreal interior Alaska. Canadian Journal of Forest Research, 35: 2178-2187.
31. Pylypec B., Romo. J. 2003. Long-term effects of burning Festuca and Stipa-Agropyron grasslands. Journal of Range Management, 56: 640-645.
32. Schuman G.E., Janzen H., Herrick J.E. 2002. Soil carbon information and potential carbon sequestration by rangelands. Environmental Pollution, 116: 391-396.
33. Verma S., Jaykumar S. 2012. Impact of forest on physical. Chemical and biological properties of soil. IAEES, 2: 168-176.
34. Willms W.D., McGinn S.M., Dormaar J. F. 1993. Influence of litter on herbage production in the mixed prairie. Journal of Range Management, 46(4): 320-324.
35. Zedler P.H. 2007. Fire effects on grasslands, Plant Disturbance Ecology: the Process and the Response, 397-439.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Naghipour borj A A, Farokhnia S. The effect of fire on carbon sequestration of soil and plant biomass in Semi-Steppe rangelands of Central Zagros region, Iran. PEC 2017; 5 (10) :39-51
URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-301-fa.html

نقی پور برج علی اصغر، فرخ نیا سحر. اثر آتش‌سوزی بر ترسیب‌کربن خاک و زیتوده گیاهی در مراتع نیمه‌استپی زاگرس مرکزی. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1396; 5 (10) :39-51

URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-301-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 5، شماره 10 - ( بهار و تابستان 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله حفاظت زیست بوم گیاهان Journal of Plant Ecosystem Conservation
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4660