TY - JOUR JF - gnbd-pec JO - PEC VL - 9 IS - 18 PY - 2021 Y1 - 2021/10/01 TI - Evaluation the socio-economic impacts of rangeland management plans in Kalaleh County from the viewpoint of stakeholders and experts TT - ارزیابی اثرات اقتصادی-اجتماعی طرح‌های مرتع‌داری شهرستان کلاله از دیدگاه بهره‌برداران و کارشناسان N2 - طرح­های مرتعداری به عنوان یک ابزار کاربردی در مدیریت و بهره­برداری از مراتع و به منظور دستیابی به اهداف خاصی در مدیریت و توسعه پایدار مراتع، طراحی و اجرا می­شوند. بنابراین ارزیابی اثرات طرح­های اجرا شده جهت شناسایی و رفع مشکلات و چالش­ها و تقویت اثرات مثبت ضروری به نظر می­رسد. در این تحقیق، اثرات اقتصادی-اجتماعی طرح­های مرتعداری کلاله استان گلستان از دیدگاه بهره­برداران و کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق جهت بررسی ابعاد نظری موضوع به روش اسنادی و تکمیل پرسشنامه­های طراحی‌شده به روش پیمایشی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل دو گروه بهره­برداران و کارشناسان بودند. بر اساس فرمول کوکران و تطبیق با جدول کرجسی و مورگان، 109 خانوار بهره­بردار به روش تصادفی در مطالعه مشارکت داشتند. همچنین، 25 کارشناس مرتبط با موضوع تحقیق در تکمیل پرسشنامه­ها و انجام تحقیق مشارکت کردند. پس از تهیه و تأیید روایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ بهره­برداران و کارشناسان به‌ترتیب برابر 82/0 و 80/0 به دست آمد. اولویت­بندی اثرات اقتصادی و اجتماعی از طریق میانگین رتبه­ای انجام شد. به منظور بررسی مقایسه دیدگاه بهره‌برداران و کارشناسان در ارتباط با اثرات اقتصادی و اجتماعی طرح‌های مرتعداری در منطقه مورد مطالعه از آزمون من­وایت­نی استفاده شد. از نظر بهره­برداران، اجرای طرح‌های مرتعداری به نوعی اطمینان خاطر و آرامش را در حوزه مالکیت مراتع برای بهره­برداران به ارمغان آورده است و ضمن حفظ مراتع، اعتماد آن‌ها را به بخش اجرایی منابع طبیعی و کارشناسان و مسئولین ذی­ربط افزایش داده و زمینه مشارکت مؤثرتر آن‌ها در اجرای طرح­ها را فراهم آورده است. از نظر کارشناسان، افزایش آگاهی و فرهنگ بهره­برداران و متعاقباً اعتماد آن‌ها به بخش اجرایی و مشارکت در اجرای طرح، اثرات مهم و قابل‌توجه اجرای طرح­های مرتعداری در منطقه موردمطالعه بوده است. نتایج آزمون من­وایت­نی نشان داد بین نظرات کارشناسان و بهره­برداران در خصوص اثرات اجتماعی اجرای طرح­های مرتعداری، تفاوت معنی­داری وجود ندارد (05/0<P) اما در خصوص اثرات اقتصادی، تفاوت آماری معناداری بین نظرات کارشناسان و بهره‌برداران مشاهده شد (05/0P<). مطابق نتایج این تحقیق، طرح­های اجرایی مرتعداری در منطقه مورد مطالعه تا حدود زیادی اثرات اجتماعی مورد انتظار را برآورده کرده­اند اما درزمینه اقتصادی همچنان ضعف­هایی به‌خصوص در بخش بهبود وضعیت درآمدی و معیشتی و ایجاد فرصت شغلی و اشتغال­زایی بهره­برداران وجود دارد. SP - 19 EP - 35 AU - Farajollahi, Asghar AU - Ghasemi Aryan, Yaser AU - Hamidian, Mahmoud AD - Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources KW - Economic impacts KW - Range management plan KW - Social impacts KW - Kalaleh KW - Stakeholders KW - Experts UR - http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-768-fa.html ER -