:: دوره 9، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 19 صفحات 320-299 برگشت به فهرست نسخه ها
کارائی روش های مختلف نمونه برداری در مطالعات پوشش گیاهی جنگل های زاگرس مرکزی
حجت اله شکری سنجابی1 ، زهرا میرآزادی* ، بابک پیله ور1 ، حمزه جعفری سرابی1
1- دانشگاه لرستان، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، دانشگاه لرستان، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ، mirazadi.z@lu.ac.ir
چکیده:   (2925 مشاهده)
روش­های نمونه­برداری از پوشش گیاهی با توجه به اهداف می­توانند بسیار متنوع ­باشند. بدین ­منظور کارآئی سه روش نمونه­برداری با استفاده از قطعات نمونه چند­مقیاسه، قطعات نمونه تک­مقیاسه با توزیع تصادفی و تک­مقیاسه با توزیع بر روی ترانسکت در مطالعه اشکوب علفی ذخیره­گاه دارمازو در جنگل­های استان لرستان مورد بررسی قرار گرفت. برای آگاهی از وضعیت منطقه و مقایسه عملکرد روش­های مختلف نمونه‌برداری، شاخص­های غنا و تنوع، میانگین ضریب محافظه­کاری و کیفیت فلورستیک منطقه و وضعیت حفاظتی گونه­های گیاهی منطقه با سه روش نمونه­برداری محاسبه و مقایسه شد. طبق نتایج، در هر سه روش بیشترین تعداد گونه­های گیاهی مربوط به تیره­های Poaceae، Fabaceae و Asteraceae بود. همچنین کوروتیپ­ ایران - تورانی مهم­ترین عناصر گیاهی در رابطه با پراکنش جغرافیایی و تروفیت­ها غالب­ترین شکل زیستی منطقه بودند. از طرفی بیشترین تعداد گونه­های گیاهی، گونه­های در معرض تهدید، گونه­های انحصاری، شاخص­های تنوع، یکنواختی، میانگین ضریب محافظه­کاری و شاخص کیفیت فلورستیک در روش­های­ تک­مقیاسه ثبت شد. در حالی­که بیشترین میزان شاخص­های غنا در روش چند­مقیاسه مشاهده شد. بنابراین می‌توان گفت در منطقه مورد مطالعه، نوع روش نمونه­برداری می­تواند شناسایی گونه­های گیاهی، وضعیت حفاظتی آنها، میانگین ضریب محافظه­کاری، شاخص کیفیت فلورستیک و شاخص­های تنوع را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه برای مطالعه پوشش گیاهی در مناطق با مساحت کم و یکنواخت از نظر تیپ رویشی، اگر هدف تنها تهیه لیست فلورستیک باشد سه روش کارایی یکسانی دارند، اما اگر هدف شناسایی وضعیت حفاظتی، میانگین ضریب محافظه­کاری، شاخص کیفیت فلورستیک و شاخص­های تنوع باشد، می­توان از روش­های تک­مقیاسه استفاده کرد.
واژه‌های کلیدی: شاخص‌های تنوع، شاخص کیفیت فلورستیک، غنای گونه‌ای، قطعات نمونه ویتاکر اصلاح شده
متن کامل [PDF 1038 kb]   (707 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/2/28 | پذیرش: 1400/8/26 | انتشار: 1400/12/25
فهرست منابع
1. اميدزاده اردلي، ا.، زارع چاهوکی، م.، ارزانی، ح.، ابراهیمی، ع.، طهماسبی، پ. 1396. مقایسه کارایی سه پلات چند مقیاسی برای ارزیابی تنوع گونه¬اي (مطالعه موردي: مرتع كرسنك شهركرد، مجله پژوهشهاي گياهي (مجله زيست شناسي ايران)، 30 (1): 25-12.
2. اميدزاده اردلي، ا.، زارع چاهوکی، م.، ارزانی، ح.، طهماسبی، پ.، خدری غریب¬وند، ح. 1392. مقایسة شاخص¬های تنوع گونه¬ای با استفاده از پلات¬های چندمقیاسی (مطالعة موردی: مرتع کرسنک شهرکرد)، نشریه علمی پژوهشی مرتع، 7 (4): 303-292.
3. جعفری، ز.، فرزام، م.، مصداقی، م.، معماریانی، ف. 1398. تأثير ميزان حفاظت بر تنوع گونه¬هاي گياهان دارويي در مناطق حفاظت شده حاشيه پارك ملي گلستان، محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران)، 72(3): 323-311.
4. جعفری سرابی، ح.، پیله ور، ب.، ابراری واجاری، ک.، واعظ موسوی، س.م. 1398. شناسایی گیاگان و مقایسه ضریب محافظه¬کاري گونه¬هاي علفی سه تیپ جنگلی زاگرس مرکزي، فصلنامه علمی پژوهشی و توسعه جنگل، 5(1): 91-73.
5. جعفری سرابی، ح.، پیله ور، ب.، ابراری واجاری، ک.، واعظ موسوی، س.م. 1397. تغییرات تنوع و غناي اشکوب علفی تیپ¬هاي جنگلی زاگرس میانی در ارتباط با ویژگی¬هاي اشکوب درختی و برخی متغیرهاي خاك، فصلنامه علمی پژوهشی و توسعه جنگل ، 4(2): 221-207.
6. حمزه، ب.، صفوی، س. ر.، عصری، ی.، جلیلی، ع. 1389. تجزیه و تحلیل فلوریستیکی و توصیف مقدماتی پوشش گیاهی ذخیره‌گاه زیستکره ارسباران، شمال‌ غرب ایران، رستنیها، 11(1):16-1.
7. شعبانی راد، ب.، پیله ور، ب.، جعفری سرابی، ح.، ویسکرمی، غ .ح. 1399. ترکیب فلورستیکی و جوامع گیاهی جنگلهای بلوط ایرانی در ارتباط با گرادیان ارتفاعی (بررسی موردی: جنگلهای تاف شهرستان خرم آباد). پژوهش و توسعه جنگل، 6(1): 74-57.
8. شکری سنجابی، ح.ا. 1399. ارزیابی روش¬های نمونه¬برداری تک مقیاسه و چند مقیاسه پوشش علفی در جنگل¬های زاگرس مرکزی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه لرستان، خرم¬آباد، 87 صفحه.
9. صلاحی¬کجور، ا.، تمرتاش، ر.، طاطیان، م.ر. 1393. بررسی فلورستیک و شکل زیستی مراتع ییلاقی حوضه نکارود، نشريه حفاظت و بهره¬برداري از منابع طبيعي، 2(1):102-93.
10. عصری، ی. 1387. تنوع گیاهی در پناهگاه حیات‌ وحش موته. رستنیها ، 9(1): 48-25.
11. مدبری، ا.، سوسنی، ج. 1395. تأثیر آشفتگی زوال بر تغییرات توزیع¬هاي آماري مشخصه تاج پوشش در جنگل¬هاي شاخه¬زاد زاگرس مرکزي، پژوهش و توسعه جنگل، 2(1): 83-73.
12. مهدی فر، د.، کرمیان، ر.، ثاقب طالبی، خ.، سپهوند، م. 1394. تاثير برخي ويژگي هاي فيزيکي و شيميايي خاک بر ويژگي هاي کمي دارمازو (Quercus infectoria Oliv.) در منطقه شينه استان لرستان، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 23(2): 245-234.
13. میرآزادی، ز.، پیله ور، ب.، ابراری واجاری، ک. 1396. معرفي و تعيين ضريب محافظه¬كاري گونه-هاي گياهي زاگرس مركزي (مطالعه موردي: جنگل كاكارضا، استان لرستان)، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 25(1):81-70.
14. ویسکرمی، ز.، پیله ور، ب.، حقی زاده، ع. 1397. بررسي تاثير آشفتگي انساني بر فلور، ترکيب پوشش گياهي و کيفيت فلوريستيک با استفاده از ضريب محافظه کاري در جنگل هاي زاگرس مياني (جنگل هاي شينه قلايي، استان لرستان)، پژوهش و توسعه جنگل، 4(3): 400-377.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها