:: دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 18 صفحات 323-303 برگشت به فهرست نسخه ها
ریخت شناسی افرا کرکو (Acer monspessulanum L.) در برخی رویشگاه‎های ایران
وحیده پیام نور* ، علی ستاریان2 ، فرزانه مقبل اصفهانی3 ، اکرم احمدی4
دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، mnoori56@gmail.com
2- دانشگاه گنبد
3- مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان
4- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
چکیده:   (2208 مشاهده)
با هدف بررسی تنوع ریخت شناسی افرا کرکو (Acer monspessulanum L.) در ایران، پنج جمعیت از رویشگاههای مختلف (مازندران، اصفهان، لرستان، کهکلویه و بویراحمر و گلستان) مورد مطالعه قرار گرفت. صفات ریخت شناسی برگ (طول برگ، عرض  در 2/1 طول برگ، ضخامت برگ، عرض در 4/1 طول برگ، عرض در 4/3 طول برگ، طول رگبرگ  راست، طول رگبرگ میانی، طول رگبرگ چپ، طول لب راست، طول لب میانی، طول لب چپ، طول دمبرگ، سینوس، شکل قاعده برگ، شکل نوک برگ، شکل پهنک، طول نسبی دمبرگ)، روزنه (طول، عرض، مساحت، نسبت طول به عرض، محیط، تراکم) و کرک در مناطق 5 گانه نامبرده مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد نوع کرک در رویشگاه‎ های مختلف تفاوتی نداشتند و همه از نوع چند سلولی ساده بودند.در خصوص روزنه، اختلافات کمی بین جمعیت‌های مختلف مشاهده شد و همه جمعیت‎ ها دارای روزنه از نوع پاراسیتیک بودند. به نظر می‎ رسد کرک و روزنه صفات تشخیصی مناسبی برای افرا کرکو نباشند. در بررسی صفات برگ پایه های نمونهگیری شده از 5 جمعیت در4 خوشه جدا تفکیک شدند. جمعیت یاسوج و مازندران خویشاوندی نزدیکتری نسبت به یکدیگردر مقایسه با سایر جمعیت‎ ها داشته و جمعیت گرگان بیشترین پراکندگی را داشتند. بطور کلی، با توجه به صفات مورد بررسی میتوان نتیجهگیری کرد که صفات برگ از قبیل صفات سینوس برگ، ضخامت برگ، عرض در 4/3 طول برگ، شکل پهنک، طول دمبرگ و شکل قاعده برگ بدلیل تاثیر پذیری کمتر از محیط میتوانند به عنوان صفات متمایز کننده در گونه افرا کرکو مورد استفاده قرار گیرند.
واژه‌های کلیدی: افرا کرکو، تنوع ریخت شناختی، روزنه، برگ
متن کامل [PDF 1017 kb]   (464 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1398/11/23 | پذیرش: 1399/10/30 | انتشار: 1400/7/6
فهرست منابع
1. ثابتي، ح. 1373. درختان و درختچه¬هاي ايران. انتشارات دانشگاه يزد. 810 صفحه.
2. چاپلاق پريدري، ا.، جلالي، س.غ،سنبلي، ع.،زرافشار، م. 1391. ريختشناسيبرگ،روزنهوكركدرگونههايجنس ممرز(Carpinus L.). تاكسونوميوبيوسيستماتيك. 10: 11-26.
3. زرافشار، م.، اکبري نيا، م.، يوسف زاده، ح.، ستاريان، ع. 1388. بررسي تنوع در خصوصيات مورفولوژيک برگ و ميوه گونه داغداغان در شرايط جغرافيايي مختلف. مجله دو فصلنامه علمي – پژوهشي تحقيقات ژنتيک و اصلاح گياهان مرتعي و جنگلي ايران. 99-88: 1-17.
4. قهرمان، ا. 1387. کورموفيت‎هاي ايران (سيستماتيک گياهي). مرکز نشر دانشگاهي. 770 صفحه.
5. كريمي، ز. 1388. تحليل خوشه¬اي ريخت¬شناسي برخي گونه¬هاي سرده. Acer در ايران. ‎مجله علوم کشاورزي ومنابع طبيعي. جلد 16. شماره 1: 166-176.
6. مظفريان،و.1383. درختانودرختچه¬هايايران.مؤسسهانتشاراتونشردانشگاهتهران.تهران. 991 صفحه.
7. يوسف‌زاده، ح.، طبري، م.،حسين زاده کلاگر، ا.، اسدي، م.، ستاريان، ع.، زارع، ح. 1389. تنوع ريختي برگ نمدار (Tilia spp.) در جنگل‎هاي هيرکاني. مجله تاکسونومي و بيوسيستماتيک. 2(3): 24-11.
8. يوسفزاده،ح. 1390.بيوسيستماتيكجنسنمداردرايران. رسالهدكتري،دانشگاهتربيتمدرس،تهران.
9. يوسف‌زاده، ح. 1390. بيوسيستماتيك جنس نمدار در ايران. رساله دكتري. دانشگاه تربيت مدرس، تهران. 168 صفحه.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها