:: دوره 8، شماره 16 - ( بهار و تابستان 1399 ) ::
جلد 8 شماره 16 صفحات 110-95 برگشت به فهرست نسخه ها
اثر جنگل‌کاری با گونه‌های بومی و غیربومی بر انتشار گاز دی‌اکسید کربن از سطح خاک (پژوهش موردی: جنگل دارابکلا ساری)
سید محمد حجتی* ، سید احمد هاشمی ، سید محمد حسینی نصر ، مریم اسدیان ، محیا تفضلی
دانشکده ی منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ، s_m_hodjati@yahoo.com
چکیده:   (2577 مشاهده)
هدف از مطالعه حاضر بررسی تنفس در توده‌های دست‌کاشت افرا پلت (Acer velotinum Boiss.)، بلوط بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.Mey.)، ون (Fraxinus excelsior L.) و کاج بروسیا (Pinus brutia Ten.) و مقایسه آن با توده طبیعی واقع در جنگل آموزشی پژوهشی داربکلا بود. برای اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در هر توده، تعداد 10 نقطه به‌صورت تصادفی منظم انتخاب و از عمق 10-0 سانتی‌متری با روش استوانه فلزی نمونه تهیه شد. درصد رطوبت، چگالی ظاهری، واکنش خاک، قابلیت هدایت الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن کل در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. به‌منظور اندازه‌گیری تنفس خاک، در اوایل شهریور در هریک از توده‌های موردبررسی تعداد 6 لوله (قطر و ارتفاع= 10 سانتی‌متر) در عمق 10-0 سانتی‌متری نصب و با استفاده از دستگاه CO2-Port (ساخت آلمان) اندازه‌گیری شد. بیش‌ترین مقدار مشخصه‌های واکنش خاک (07/0±33/7) در جنگل‌کاری افرا پلت و کم‌ترین میزان درصد رطوبت (86/0±21/35)، واکنش خاک (07/0±83/6) و قابلیت هدایت الکتریکی (02/0±26/0 دسی زیمنس بر متر) در جنگل‌کاری بروسیا مشاهده شد. بیشترین میزان تنفس خاک به ترتیب در توده‌های افرا پلت (91/16 مول کربن در ساعت در مترمربع) و بلندمازو (52/16 مول کربن در ساعت در مترمربع) و کمترین میزان آن در توده‌های کاج بروسیا (06/9 مول کربن در ساعت در مترمربع) و ون (48/10 مول کربن در ساعت در مترمربع) ثبت شد. همچنین تنفس تنها در توده‌های کاج بروسیا و ون به‌طور معنی‌داری کمتر از توده شاهد بود. با توجه به یافته­های این پژوهش و همچنین اهمیت تنفس خاک در بوم‌سازگان جنگلی، درختان افراپلت و ون (به‌صورت خالص یا آمیخته) برای جنگل­کاری در مناطق مشابه (بوم‌شناسی و رویشگاهی) پیشنهاد می­شود.
واژه‌های کلیدی: توده دست‌کاشت، تنفس خاک، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک
متن کامل [PDF 293 kb]   (588 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1398/3/21 | پذیرش: 1399/2/17 | انتشار: 1399/6/31
فهرست منابع
1. اسدیان، م.، حجتی، س.م.، فلاح، ا.، پورمجیدیان، م.ر. 1390. تاثیر انواع مختلف کاربری اراضی روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک (مطالعه موردی: جنگل دارابکلا، ساری)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، 186 صفحه.
2. اسدیان، م.، حجتی، س.م.، فلاح، ا.، پورمجیدیان، م.ر. 1391. بررسی تنوع زیستی و خصوصیات خاک در جنگل¬کاری¬های کاج سیاه و زبان گنجشک (مطالعه موردی: جنگل دارابکلا، ساری)، مجله جنگل و صنوبر ایران، (2)20 : 299-312
3. کتابچه طرح جنگلداری. 1375. جنگل آموزشی و پژوهشی داربکلا. اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، ساری. 175صفحه.
4. آزادی، ا.، حجتی، س.م.، جلیلوند، ح.، نقوی، ح. 1393. بررسی ترسیب کربن خاک و تنوع زیستی زیرآشکوب جنگل¬کاری¬های سوزنی برگ و پهن برگ شهر خرم آباد (مطالعه موردی: مخمل کوه)، مجله جنگل و صنوبر ایران، (4)21: 702-715.
5. جعفری حقیقی، م. 1382. روش¬های تجزیه خاک (نمونه¬برداری و آنالیز خصوصیات مهم فیزیکی و شیمیایی خاک)، انتشارات ندا ضحی، 236 صفحه.
6. صالحی، ا. 1384. مطالعه خصوصیات کمی و کیفی جنگل¬کاری سوزنی برگان (مطالعه موردی: جنگل خیرود کنار، نوشهر)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، 100 صفحه.
7. علی احیایی، م.، بهبهانی زاده، ع ا. 1372. شرح روش های تجزیه شیمیایی خاک. نشریه شماره 893. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات خاک و آب.
8. مجد طاهری، ح.، جلیلی، ا. 1374. اثر جنگل¬کاری با کاج الدار و اقاقیا بر خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک و زیرآشکوب. فصلنامه پژوهش و سازندگی، 32: 6-15.
9. محمودی طالقانی، ع.، زاهدی امیری، غ.، عادلی، ع.، ثاقب طالبی، خ. 1386. ارزیابی ترسیب کربن در لایه¬های خاک جنگل مدیریت شده. مجله جنگل و صنوبر ایران، (3)15: 241-250.
10. مشکی، ا. 1384. اثر جنگل¬کاری با گونه¬های درختی بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک (مطالعه موردی: پارک جنگلی سوکان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، 89 صفحه. -
11. نوبخت، ا.، پورمجیدیان، م.ر.، حجتی، س.م.، فلاح، ا. 1389. ارزیابی توده¬های جنگل¬کاری سوزنی برگ و پهن برگ (مطالعه موردی: سرییک، طرح جنگلداری دهمیان، جنگل فریم)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 166 صفحه.
12. نوبخت، ا.، پورمجیدیان، م.ر.، حجتی، س.م.، فلاح، ا. 1390. مقایسه ترسیب کربن خاک در توده های خالص سوزنی برگ و پهن برگ، (مطالعه موردی، طرح جنگلداری دهمیان، مازندران)،مجله جنگل ایران، (1)3: 2-13.
13. ورامش، س.، حسینی، س.م.، ابدی، ن.، اکبری نیا، م. 1389. افزایش ترسیب کربن خاک و ارتباط آن با برخی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی خاک، مجله جنگل ایران، (1)2: 25-35.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 8، شماره 16 - ( بهار و تابستان 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها