%0 Journal Article %A Kazemi, Mohsen %T Determination of nutritional value of four plant species (Malcolmia africana, Plantago lanceolata, Phlomis cancellata, and Klasea latifolia) in rangelands of Bala Jam, Torbat-e Jam %J Plant Ecosystem Conservation %V 7 %N 15 %U http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-529-fa.html %R %D 2020 %K Relative feed value, Relative forage quality, Metabolism energy, Chemical and mineral compositions of forage, %X گیاهان مرتعی، نقش ارزنده‌ای در برآورده ساختن احتیاجات تغذیه‌ای دام‌های چرا کننده دارند. هدف این مطالعه، بررسی ارزش تغذیه‌ای چهار گونه گیاهیMalcolmia africana، Plantago lanceolata، Phlomis cancellata و Klasea latifolia در مراتع کوهپایه‌ایبالا جام شهرستان تربت‌جام بود. نمونه‌برداری از گیاهان به ‌صورت تصادفی قبل از مرحله گلدهی انجام شد. از یک محیط کشت تهیه‌ شده از مایع شکمبه گوسفند برای برآورد برخی پارامترهای تخمیری و تجزیه‌ پذیری ماده‌ خشک یا ماده‌آلی گیاهان استفاده شد. ترکیبات شیمیایی و معدنی گیاهان با استفاده از روش‌های استاندارد تعیین شدند. این گیاهان از ترکیبات شیمیایی و معدنی متفاوتی برخوردار بودند. بیشترین مقدار ماده‌ خشک (92/18%)، پروتئین‌ خام (37/22%) و منیزیم (24/8 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) مربوط به P. concellata، بیشترین مقدار ماده‌آلی (60/91%)، عصاره عاری از ازت (33/58%)، کربوهیدرات‌های غیر فیبری (01/47%) و عناصر کلسیم (08/14 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) و سدیم (23/4 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) مربوط به K. latifolia و نیز کمترین مقدار الیاف نامحلول در شوینده خنثی (93/26%) و اسیدی (20/21%) و لیگنین نامحلول در شوینده اسیدی (73/2%) مربوط به K. latifolia بود (05/0>P). در بین عناصر معدنی، بیشترین مقدار مربوط به پتاسیم (دامنه 75/32-61/11 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) بود. بیشترین مقدار فسفر (37/4 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) و پتاسیم (75/32 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) مربوط به P. lanceolata بود (05/0>P). بیشترین مقدار آهن (37/0 گرم/کیلوگرم ماده‌ خشک) نیز در M. africana مشاهده شد (05/0>P). بالاترین مقدار حاصل از فراسنجه‌های تولید گاز (گاز 12، 24، 48، 72، پتانسیل و ثابت نرخ تولید گاز به‌ ترتیب برابر 06/48، 93/61، 82/70، 41/74، 91/73، 093/0 میلی‌لیتر بود)، تجزیه‌ پذیری ماده‌ خشک (14/75%) و ماده‌آلی (47/78%)، مصرف ماده‌ خشک (47/4 درصد وزن زنده بدن)، شاخص ارزش نسبی تغذیه‌ای (84/250) و شاخص کیفیت نسبی علوفه‌ای (67/256)، انرژی قابل متابولیسم (70/10 مگاژول/کیلوگرم ماده‌ خشک)، انرژی خالص شیردهی (56/6 مگاژول/کیلوگرم ماده‌ خشک)، اسیدهای چرب فرار کل (72/65 میلی‌مول/لیتر) و کمترین مقدار نیتروژن آمونیاکی (85/13 میلی‌گرم/دسی‌لیتر) مربوط به K. latifolia بود (05/0>P). به‌نظر می‌رسد که هر چهار گیاه مطالعه شده از ارزش تغذیه‌ای مناسبی برای دام‌های چراکننده برخوردار بوده؛ ولی ارزش تغذیه‌ای K. latifolia بیشتر از سایر گیاهان بود. %> http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-529-fa.pdf %P 155-179 %& 155 %! Determination of nutritional value of four plant species (Malcolmia africana, Plantago lanceolata, Phlomis cancellata and Klasea latifolia) %9 Research %L A-10-509-1 %+ Department of Animal Science, Higher Education Complex of Torbat-e Jam, Torbat-e Jam, Iran %G eng %@ 2476-3462 %[ 2020