TY - JOUR T1 - Pattern of understory species richness and diversity along an altitudinal gradient in Persian oak (Quercus brantii Lindl.) forests TT - بررسی الگوی غنا و تنوع اشکوب علفی در گرادیان ارتفاعی جنگل های زاگرس (مطالعه موردی: جنگل‌های بلوط ایرانی- تاف خرمآباد) JF - gnbd-pec JO - gnbd-pec VL - 9 IS - 18 UR - http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-693-fa.html Y1 - 2021 SP - 133 EP - 150 KW - PCA KW - Plant diversity KW - Plant richness KW - Altitudinal gradient N2 - درک الگوی مکانی تنوع و غنا گونه ­ای و عوامل موثر بر آن نتایج مهمی برای حفظ و مدیریت تنوع زیستی ارائه می­دهد. در پژوهش حاضر تغییرات شاخص­های غنا و تنوع گونه ­های علفی در طول گرادیان ارتفاعی (700 متر) جنگل های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) تاف شهرستان خرم­آباد بررسی شد. بدین منظور در هر طبقه ارتفاعی100 متری از دو قطعه نمونه 500 مترمربعی مستطیلی با توزیع تصادفی برای اندازه­ گیری ویژگی­ های فیزیوگرافی، متغیرهای خاکی و درصد تاج­ پوشش اشکوب درختی استفاده شد. در هر قطعه نمونه نیز از 3 زیر قطعه­ نمونه چهار مترمربعی تصادفی برای برداشت اشکوب علفی استفاده شد. پس از اندازه­ گیری­ ها، تغییرات غنا و تنوع گونه ­ای با استفاده از تحلیل همبستگی بررسی و مهمترین مولفه­ های محیطی تاثیرگذار نیز با استفاده از تجزیه مولفه­ های اصلی (PCA) مشخص شدند. طبق نتایج بین شاخص ­های غنا، تنوع و یکنواختی با تغییرات ارتفاع و شیب ارتباط معنی­ داری مشاهده نشد، در حالی که بین شاخص­های تنوع و یکنواختی با میزان تاج ­پوشش همبستگی منفی مشاهده شد. برخلاف عدم رابطه بین شاخص­ های تنوع و یکنواختی با متغیرهای خاکی، شاخص­ های غنا با میزان رس و سیلت همبستگی مثبت و با مقادیر کربن آلی، پتاسیم، نیتروژن و ماسه همبستگی منفی نشان دادند. نتایج PCA نیز مقادیر پتاسیم، فسفر، کربن آلی، رطوبت اشباع، اسیدیته، ارتفاع از سطح دریا و تاج ­پوشش را مهم­ترین عوامل تاثیرگذار منطقه نشان داد. بنابراین علی­رغم عدم وجود الگوی مشخص در شاخص ­های غنا و تنوع گونه­ای، میزان تاج پوشش از عوامل تاثیرگذار بر شاخص­ های تنوع و یکنواختی و متغیرهای خاکی از عوامل تاثیرگذار بر شاخص­ های غنا در منطقه است. M3 ER -