TY - JOUR JF - gnbd-pec JO - PEC VL - 6 IS - 12 PY - 2018 Y1 - 2018/12/01 TI - Identification and Analysis of the Factors Affecting the Participation of Rural People in Natural Resources Projects Via Q-methodology (Caspian Hyrcanian Forests Project) TT - شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در طرح‌های حفاظت زیست بوم (مطالعه موردی: پروژه مدیریت جنگل‌های هیرکانی) N2 - تحقیق حاضر درصدد است تا با بررسی و شناخت عوامل مؤثر بر مشارکت روستائیان در طرح‌های منابع طبیعی، با استفاده از روش‌شناسی کیو، ذهنیت‌های کارشناسان طرح‌های حفاظت زیست­بوم در ارتباط با عوامل مؤثر بر مشارکت در این طرح­ها را مورد شناسایی قرار دهد. نخست سعی شده است بر پایه نتایج پژوهش­های مرتبط با مشارکت روستائیان در طرح­های حفاظت زیست­بوم و تجزیه‌وتحلیل فضای گفتمانی موجود، شناخت جامعی از علل مشارکت روستائیان به­دست آید. سپس با بهره­گیری از مشارکت متخصصان، دیدگاه­های مختلف در این زمینه شناسایی و دسته­بندی شود و به این صورت، گامی فراتر از مجموعه تحلیل­های ارائه‌شده برداشته شود. در گام بعدی به روش نمونه­گیری هدفمند از خبرگان مشارکت در منابع طبیعی، تعداد 36 نفر برای انجام مرحله مرتب­سازی کیو مشارکت کردند. براساس منطق روش­شناسی کیو، از روش تحلیل عاملی کیو که اصلی­ترین روش برای تحلیل ماتریس داده­های کیو است، بهره گرفته شد. یافته‌های پژوهش بر پایه تحلیل عاملی کیو بیانگر سه دیدگاه در زمینه عوامل مؤثر بر مشارکت از دیدگاه کارشناسان منابع طبیعی است. دیدگاه نخست دارای ویژگی­های "مشارکت­گرا" بوده و تأکید زیادی بر نقش جوامع روستایی در تمامی مراحل اجرای طرح­ها دارد. دیدگاه دوم مبتنی بر "توانمندسازی" جوامع بوده و دیدگاه سوم بر گسترش "آگاهی و دانش" جوامع محلی تأکید دارد. همچنین گویه "توجه به نیازهای اقتصادی بهره­برداران در طراحی طرح­های حفاظت از حفاظت زیست­بوم" با دارا بودن تکرار در هر سه دیدگاه، بیشترین میزان تکرار را به­خود اختصاص داده است و گفتمان غالب تحقیق بر روی این گزاره تأکید دارد. SP - 77 EP - 92 AU - Rahmani Rad, Mohammad reza AU - Mohammadi Ostadkalayeh, Amin AU - Heshmatpour, Ali AU - Abbasi, Mohammad AD - Assistant Professor, Department of Range & Watershed Management, University of Gonbad, Gonbad, Iran KW - Ecosystem conservation KW - Participation KW - Q methodology KW - Caspian Hyrcanian Forests Project UR - http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-284-fa.html ER -