ژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی،، گروه پژوهشی محیط زیست طبیعی، پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، رشت، ایران ، mokarramravanbakhsh@gmail.com 2- گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران 3- گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، 4- گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
چکیده: (356 مشاهده)
افرا پلت یکی از گونه‌های صنعتی وغالب جنگلهای هیرکانی (خزری است. این گونه در جنگلهای دیگر نقاط دنیا کمتر دیده میشود و فقط از جنگلهای قفقاز گزارش‌شده است و ازاین‌رو اطلاعات در خصوص این گونه ارزشمند بسیار محدود است. هدف از این تحقیق بررسی پاسخ این گونه به تنش خشکی به‌عنوان یکی از پیامدهای تغییرات اقلیمی است. نهالهای افرا ازنظر ارتفاع، قطر پایه، سطح برگ،سطح ویژه برگ، زیتوده،رنگدانههای فتوسنتزی، محتوای نسبی آب، پرولین آزاد، مالوندیآلدئید، فعالیت پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتازمورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نهالهای گلدانی یک‌ساله در معرض چهار رژیم رطوبت آب (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) تحت عنوان شاهد(بدون تنش آبی)، تنش آبی شدید، تنش آبی متوسط و تنش آبی خفیف قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی صفات رشد در افرا پلت را کاهش داد و موجب کاهش ارتفاع نهالها، قطر یقه، زیتوده و سطح برگ شد، اماسطح ویژه برگدر تیمار تنش متوسط افزایش معنی‌داری را نشان داد. تنش خشکی محتوای کلروفیل را کاهش داد، اما کاروتنوئیدها تفاوت معنی‌داری را در تیمارهای تنش نشان ندادند. محتوی نسبی آب برگ فقط تحت تنش شدید خشکی کاهش معنیدار داشت. محتوای پرولین ومالوندیآلدئید در تیمار تنش متوسط و شدید افزایش معنیدار یافت. تنش خشکی موجب افزایش فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز گردید و بالاترین میزان فعالیت آنزیمها در تنش خفیف و متوسط مشاهده گردید. پژوهش حاضر نشان داد که نهالهای افرا پلت توانستهاند با پاسخهای ریختشناسی و فیزیولوژیکی به خشکی مقاومت نشان داده و به کمک مکانیسمهای اجتناب و تحمل به تنش خشکی پاسخ دادهاند. نتایج این تحقیق به‌طور خلاصه مکانیسمهای تحمل به خشکی را در افرا پلت را نشان داد و اطلاعات پایهای برای پژوهشهای بیشتر در آینده فراهم خواهد ساخت،
ravanbakhsh M, babakhani B, Ghasemnezhad M, erpooshan F, Biglouie M H. drought tolerance in Acer velutinum Boiss. seedlings using morphophysiological analysis. PEC 2024; 11 (23) : 3 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-895-fa.html
روان بخش مکرم، باباخانی بابک، قاسم نژاد محمود، سرپوشان فریبا، بیگلویی محمد حسن. تحمل به خشکی نهال های افرا پلت با استفاده از تجزیه و تحلیل ریخت- فیزیولوژیکی. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1402; 11 (23) :30-38
