:: دوره 10، شماره 20 - ( بهار و تابستان 1401 ) ::
جلد 10 شماره 20 صفحات 274-253 برگشت به فهرست نسخه ها
نقش جنگل و مرتع در مقابله با آسیب پذیری اقتصادی جوامع روستایی جنگل نشین در دوران شیوع کرونا
سجاد قنبری* ، مصطفی جعفری2
دانشگاه تبریز، ghanbarisajad@gmail.com ، ghanbarisajad@gmail.com
2- jafarimostafa@yahoo.com
چکیده:   (1567 مشاهده)
شیوع بیماری کرونا به­عنوان یکی از بحرانی­ترین بیماریهای مسری، خطرات امنیت غذایی را در مناطق مختلف دنیا افزایش داده است. جوامع محلی، به­ویژه در مناطق روستایی به استراتژی­های مبتنی بر خدمات اکوسیستمی در منابع طبیعی در مسیر مدیریت امنیت غذایی جهانی و برآورده کردن نیازهای معیشت وابستگی زیادی دارند. جنگلها و مراتع نیز می­توانند بخشی از منابع طبیعی کالاها و خدماتی باشند که به­صورت مستقیم فروخته یا مصرف می­شود. شناسایی الگوهای معیشتی می­تواند چندین راهکار بالقوه را برای حفظ معیشت زندگی در مواجهه با شوک­های ناگهانی مانند کرونا پیشنهاد دهد. هدف اصلی این پژوهش، تمرکز بر تبیین وابستگی جوامع روستایی به جنگل و مرتع در دوران شیوع کرونا و نحوه مقابله و سازگاری با آسیب­های اقتصادی این بیماری از طریق خدمات مبتنی بر اکوسیستم در بین بهره­برداران و روستاییان منطقه جنگلی شمال غرب کشور در ارسباران است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی پیمایشی بوده است و از طریق مطالعات میدانی و با استفاده از ابزار پرسش­نامه، داده­ها جمع­آوری شده است. برای تکمیل پرسش­نامه، ابتدا روستاها با انجام پیش­مطالعه و به صورت تصادفی انتخاب شدند؛ سپس تعداد 384 پرسش­نامه تکمیل شد. نتایج نشان داد دامداری (67درصد) و کشاورزی (67درصد) فعالیت اصلی پاسخ‌دهندگان محلی بود. متوسط ​​درآمد سالانه خانوارهای مورد مطالعه 1023 میلیون ریال در طول بحران کووید 19 بود. میانگین شاخص تنوع درآمد برای همه خانوارهای نمونه 09/1 بود. درآمد جنگلها و مراتع بیشتر از گیاهان دارویی، میوه، علوفه و قارچ بود. سهم جنگلها و مراتع در کل درآمد خانوار همه مصاحبه­شوندگان به ترتیب 43/1 و 84/2 درصد بود. بر اساس نتایج، 6/77 درصد از پاسخ­دهندگان اظهار داشتند که از منابع طبیعی شامل جنگل (63 درصد) و مراتع (67 درصد) استفاده می­کنند. جمع­آوری علوفه (6/44 درصد)، گیاهان دارویی (2/42 درصد) و میوه‌های جنگلی (3/29 درصد) سه محصول مهم جنگلی بودند که در بین پاسخ­دهندگان محلی در جنگل­های ارسباران ذکر شد. با توجه به جهانی بودن بحران کرونا، توجه جنگل و مرتع می­تواند جوامع روستایی سایر مناطق کشور و دنیا را آگاه سازد. این مطالعه به مدیران و برنامه­ریزان کمک می­کند تا میزان آسیب­پذیر بودن جوامع محلی را بررسی کنند و راه­های برون­رفت از این بحران را شناسایی کنند.
واژه‌های کلیدی: ارسباران، معیشت، ویروس کرونا، منابع طبیعی، جوامع روستایی
متن کامل [PDF 1146 kb]   (300 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/8/29 | پذیرش: 1401/5/13 | انتشار: 1401/6/31


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 20 - ( بهار و تابستان 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها