:: دوره 9، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 19 صفحات 135-115 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی تغییرات تولید خالص اولیه تحت تأثیر نوسانات اقلیمی (مطالعه موردی: دشت قزوین)
اعظم ابوالحسنی زرجوع1 ، غلامرضا زهتابیان1 ، حسن خسروی* ، امید رحمتی3 ، اسماعیل حیدری علمدارلو1
1- دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
دانشکده ی منابع طبیعی، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران ، hakhosravi@ut.ac.ir
3- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان
چکیده:   (1817 مشاهده)
در این مطالعه، به بررسی رابطه NPP و پارامترهای دما، انحراف معیار دما، بارش و انحراف معیار بارش در دشت قزوین پرداخته شد. بدین منظور، NPP سالانه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای  MODIS برای سال‌های 2020- 2001 بدست آمد و با استفاده از داده‌های هواشناسی، میانگین دمای سالانه، مجموع بارش سالانه و انحراف معیار این دو پارامتر برای هر سال محاسبه شد. سپس با استفاده از آنالیز رگرسیون خطی در نرم‌افزار TerrSet، ارتباط پارامترها با NPP تعیین شد. نتایج نشان داد که مهمترین عامل تأثیرگذار بر NPP در دشت قزوین، مربوط به پارامتر دما و انحراف معیار آن، زمانی که به‌طور همزمان به معادله وارد می‌شوند، می‌باشد که در 8/48 درصد از مساحت منطقه اثرگذار بود. کمترین متغیر تأثیرگذار نیز مربوط به ورود همزمان پارامتر بارش و انحراف معیار آن به معادله است که تنها در 4/0 درصد از منطقه اثرگذار بود و به دلیل فصلی بودن بارش می‌توان نتیجه گرفت که انحراف معیار آن بر NPP چندان مؤثر نمی‌باشد. در بین کاربری‌های واقع در منطقه، حساسیت  NPP در اراضی کشاورزی نسبت به دما، بارش و انحراف معیار آن‌ها بیش از سایر کاربری‌ها بود. مطابق با نتایج تحقیق می‌توان بیان کرد که پارامتر بارش به تنهایی عامل کنترل کننده  NPP در دشت قزوین که از جمله اکوسیستم‌های خشک و نیمه‌خشک محسوب می‌شود، می‌باشد و پارامتر دما زمانی که با انحراف معیار آن به‌طور همزمان به معادله وارد می‌شود، مهمترین عامل کنترل کننده NPP در این دشت به شمار می‌رود.
واژه‌های کلیدی: اقلیم، تولید خالص اولیه، سنجش از دور، دشت قزوین، TerrSet
متن کامل [PDF 1693 kb]   (369 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/2/12 | پذیرش: 1400/5/30 | انتشار: 1400/12/25
فهرست منابع
1. برجي حسن‌گاويار، م.، اسکندري دامنه، ه.، خسروي، ح. 1395، توليد خالص اوليه در شهرستان کوهدشت، الگوهاي مکاني و زماني در ارتباط با متغيرهاي اقليمي، منابع طبيعي ايران، 69: 561-574.
2. برخوري، س.، رفيعي ساردوئي، ا.، رمضاني، م.ر.، آذره، ع.، نسب‌پور مولائي، م. 1399، پيش‌بيني توليد خالص اوليه بيوم‌هاي مختلف دشت جيرفت در مواجه با تغيير اقليم، نشريه مرتع و آبخيزداري، 73: 453- 471.
3. خواجه‌الدين، س. ج.ا.، پورمنافي، س. 1386، تعيين سطح شاليزارهاي حاشيه زايندهرود در منطقه اصفهان با داده‌هاي ماهواره IRS. نشريه علوم آب و خاک، 11: 513- 527.
4. دهقان فارسي، س.، جعفري، ر.؛ موسوي، س. ع.، سلطاني، س. 1396، پايش تغييرات توليد خالص اوليه مراتع استان فارس بين سال‌هاي 2005 تا 2014، نخستين همايش بين‌المللي سامانه اطلاعات جغرافيايي جاده ابريشم، دانشگاه صنعتي اصفهان.
5. ساکي، م.، سلطاني کوپائي، س.، ترکش اصفهاني، م.، جعفري، ر. 1397، تغييرات مکاني و زماني اولي خالص اوليه (NPP) و ارتباط آن با فاکتورهاي اقليمي طي سال‌هاي 2014- 2000 در استان اصفهان، بوم شناسي کاربردي، 7: 27- 40.
6. عباسيان، پ.، عطارد، پ.، خليقي سيگارودي، ش.، بذرافشان، ج.، جان تولند ون‌استان. 1398، حساسيت توليد اوليه خالص به تغيير اقليم در ناحيه رويشي هيرکاني، نشريه علمي تحقيقات جنگل و صنوبر ايران، 27: 182- 193.
7. عراقي شهري، س. م.، سلطاني، س.، ترکش، م.، پورمنافي، س. 1399، بررسي تأثير شاخص‌هاي پيوند از دور بر توليد خالص اوليه (NPP) در دامنه شمالي البرز، مجله علمي پژوهشي بوم‌شناسي کاربردي، 9 (3): 1-16.
8. عرب‌عامري، ع.ر، رضايي، خ.، يماني، م. 1398، ارزيابي حساسيت زمين نسبت به فرسايش خندقي با تکنينک داده‌کاوري گروهي، مطالعه موردي: حوضه شاهرود، نشريه علوم زمين، 111: 139- 150.
9. علي‌احمدي، ن.، هاشمي‌تبار، م.، حسيني، س. م. 1399، ارزيابي اثر تغيير اقليم بر توليد محصولات باغي با رويکرد توليد تصادفي، مورد پژوهي: محصول خرما، مجله تحقيقات اقتصاد کشاورزي، 4: 57- 82.
10. فتحي هفشجاني، ا.، بيگي هرچگاني، ح.ا.، داووديان دهکردي، ع.، طباطبائي، س.ح. 1393، مقايسه چند روش درونيابي مکاني و انتخاب مناسب‌ترين روش براي پهنه‌بندي نيترات و فسفات در آب زيرزميني شهرکرد، فصلنامه علمي پژوهشي مهندسي آبياري و آب، 4: 51- 63.
11. فيروزي، ف.، طاووسي، ت.، محمودي، پ. 1397، بررسي رابطه آماري بين متغيرهاي اقليمي، هيدرولوژيک و پويايي پوشش گياهي در دشت سيستان، نشريه مديريت بيابان، 11: 99-111.
12. کرماني، ف.، رايگاني، ب.، نظامي، ب.، گشتاسب، حميد.، خسروي، ح. 1396، ارزيابي روند تغييرات پوشش گياهي مناطق خشک و نيمه‌خشک (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده توران)، مجله علمي پژوهشي مهندسي اکوسيستم بيابان، 17: 1- 14.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها