:: دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 18 صفحات 265-247 برگشت به فهرست نسخه ها
اثر تغییرات آب و هوا بر روی جنگل‌های منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه با استفاده از تصاویر ماهواره لندست
غلامحسین مرادی* ، مریم زیلابی2 ، محمدحسین مختاری2 ، احد ستوده2
دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران ، ghmoradie@gmail.com
2- دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران
چکیده:   (2673 مشاهده)
نوسانات آب و هوایی از عوامل مهم تأثیرگذار بر پوشش گیاهی‌ می‌باشد. از این رو این پژوهش با هدف شناسایی تغییرات عناصر آب و هوایی شامل دما و بارش و اثر آن بر تغییرات پوشش گیاهی منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه واقع در استان لرستان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست انجام شده است. به این منظور ابتدا آب و هوا براساس شاخص اقلیمی دومارتن و با استفاده از داده های دما و بارش مربوط به ۹ ایستگاه سینوپتیک استان لرستان طی دوره ۱۷ ساله از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ تعیین و پهنه‌بندی شد. سپس شاخص پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره‌ای لندست ۷ برای سال ۲۰۰۴ و تصاویر سنجنده OLI لندست ۸ برای سال ۲۰۱۷ در منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه لرستان محاسبه و پهنه‌بندی گردید و در نهایت ارتباط تغییرات آب و هوا و پوشش گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج این پژوهش و براساس شاخص اقلیمی دومارتن، در سال ۲۰۰۴ بیشترین سطح منطقه (۸/۷۷۳۷ هکتار) مربوط به کلاسه نیمه‌خشک با پوشش خوب بوده است. از طرفی کمترین سطح منطقه مربوط به کلاسه بسیار مرطوب ضعیف (7/0 هکتار) و کلاسه بسیار مرطوب عالی (۵/۴ هکتار) بوده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۷ این کلاسه ها تغییر یافته است و کمترین سطح مربوط به کلاسه نیمه‌خشک با پوشش عالی (۴/۴۱۶۹ هکتار) است. در واقع سطح پوشش گیاهی عالی و خوب در سال ۲۰۱۷ حدود 37000 هکتار بوده و این سطح در سال  ۲۰۰۴ به حدود 14000 هکتار کاهش یافته است و اقلیم منطقه به سمت نیمه خشک رفته است.  
واژه‌های کلیدی: اقلیم، جنگل‌های غرب ایران، دومارتن، شاخص پوشش گیاهی، ماهواره لندست
متن کامل [PDF 973 kb]   (670 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/5/26 | پذیرش: 1399/9/30 | انتشار: 1400/7/6
فهرست منابع
1. اسعدي، ف.، اعتماد، و.، مرادي، غ.، سپهوند، ا. 1397 الف. اثر تيمارهاي مختلف آبياري و سايه در توليد نهال تادار (Celtis caucasica Willd.)، مجله جنگل ايران، 10(1): 67-77.
2. اسعدي، ف.، اعتماد، و.، مرادي، غ.، سپهوند، ا. 1397 ب. اثر آبياري و سايه بر زي‌توده، سطح برگ و شادابي نهال تادار (Celtis caucasica Willd.)، پژوهش و توسعه جنگل، 4(3): 331-345.
3. اکبرزاده، م.، ميرحاجي، ت. ۱۳۸۵. تغييرات پوشش گياهي تحت تأثير بارندگي در مراتع استپي رود شور، تحقيقات مرتع و بيابان، 13(3): ۲۳۵-۲۲۲.
4. تقوي مقدم، ا.، بهرامي، ش.، اكبري، ا. 1395. مقايسه دو روش حداکثر احتمال و شبکه عصبي مصنوعي در ارزيابي. پژوهش هاي علوم و فناوري چوب و جنگل، 23(1): 23-48.
5. جباري، س.، خواجه¬الدين، س.ج.، جعفري، ر.، سلطاني، س. ۱۳۹۳. بررسي تغييرات درصد پوشش گياهي مراتع با استفاده از تصاوير ماهواره¬اي در منطقه سميرم. بوم شناسي کاربردي، 3(10): ۳۸-۲۷.
6. جزيره‌اي، م.ح.، ابراهيمي رستاقي، م. 1382. جنگل شناسي زاگرس، انتشارات دانشگاه تهران، 560 صفحه.
7. جعفري، م.ر.، حسيني، ا. 1398. شناسايي و پهنه بندي توده هاي خشکيده جنگل هاي بلوط ايراني در استان ايلام با استفاده از تصاوير سنجنده ETM+ و OLI در محيط GIS. فضاي جغرافيايي، 19 (67): 43-60.
8. راهداري، و.، سفيانيان، ع.، خواجه¬الدين، س.ج. 1392. بررسي قابليت داده¬هاي ماهواره¬اي در تهيه نقشه در-صد تاج پوشش گياهي مناطق خشک و نيمه‌خشک. علوم تکنولوژي محيط‌زيست، 15(4): ۵۴-۴۳.
9. رضيئي، ط.، دانش کار آراسته، پ.، اختري، ر.، ثقفيان، ب. ۱۳۸۶. بررسي خشک‌سالي‌هاي هواشناسي (اقليمي) در استان سيستان و بلوچستان با استفاده از نمايه SPI و مدل زنجيره مارکوف. مجله تحقيقات منابع آب ايران، 3(1): ۳۵-۲۵.
10. سازمان حفاظت محيط زيست ايران. ۱۳۹8. وبگاه اداره کل حفاظت محيط زيست استان لرستان.
11. سازمان هواشناسي کشور، 1378-1396. سالنامه هواشناسي.
12. فرج زاده، م.، فتح نيا، ا.، عليخاني، ب.، ضيائيان، پ. ۱۳۹۰. ارزيابي اثر عوامل اقليمي بر پوشش گياهي منطقه زاگرس با استفاده از اطلاعات رقومي ماهواره‌اي. تحقيقات مرتع و بيابان ايران، 18(1): ۱۲۳-۱۰۷.
13. قرباني زاده خرازي، ح.، چله مال دزفول نژاد، م.، 1393. ابداع روش طبقه¬بندي اقليمي جديد بر مبناي هيدرومتئورولوژي. مهندسي آب، 2(2): 97-108.
14. محمدياري، ف.، پورخباز، ح.ر.، توکلي. م.، اقدر. ح. ۱۳۹۳. تهيه نقشه پوشش گياهي و پايش تغييرات آن با استفاده از تکنيک هاي سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي (مطالعه موردي: شهرستان بهبهان). اطلاعات جغرافيايي (سپهر)، 23(92): 23-34.
15. مرادي، غ.، فدايي، ه.، اعتماد، و.، قنبري، س. 1397. اثر اسيد جيبرليک و چينه سرمايي بر جوانه زني بذر پسته (Pistacia vera L.) در جنگل خواجه کلات خراسان رضوي. پژوهش و توسعه جنگل، 4(3): 319-330.
16. مرادي، غ.، زاهدي اميري، ق. 1388. شکل هاي زيستي گياهان ناحيه رويشي ايران - توراني و جايگاه اين ناحيه در جهان. علوم و فناوري چوب و جنگل، 16(3): 77-91.
17. مرادي، غ.، عباسي، ا.، زارع چاهوكي، م.ع. 1389. فلور، شكل زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان شهرستان لامرد استان فارس. پژوهش هاي آبخيزداري (پژوهش و سازندگي)، 23(1): 70-80.
18. هاديان، ف.، سيد حسيني، ز.، سيد حسني، م. ۱۳۹۳. پايش تغييرات پوشش گياهي با استفاده از اطلاعات بارندگي و تصاوير ماهواره‌اي در شمال‌غرب ايران. تحقيقات مرتع و بيابان ايران، 21(4): ۷۶۸-۷۵۶.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها