:: دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 18 صفحات 285-267 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی کورولوژی، شکل زیستی و ترکیب گونه‌ای عناصر گیاهی مراتع (مطالعه موردی: دامنه های جنوبی کوه گرمه ملایر، همدان)
بختیار فتاحی* ، مائده قربان پور دلیوند2 ، بشری گرگانی3 ، فاطمه قاسمی حاجی ابادی3
دانشکده منابع طبیعی و محیط ز یست، دانشگاه ملایر، ملایر، کیلومتر 4 جاده اراک، دانشگاه ملایر ، fattahi_b@yahoo.com
2- ساری، دانشگاه منابع طبیعی ساری
3- ملایر، کیلومتر 4 جاده اراک، دانشگاه ملایر
چکیده:   (2039 مشاهده)
فلور هر منطقه در نتیجه پاسخ ­های زیستی گیاهان به شرایط فعلی و تکامل و سازش گیاهان از گذشته تا‌کنون می­ باشد. گیاهان از اصلی­ ترین ارکان اکوسیستم‌ها هستند و شناسایی علمی آن‌ها در ارتباط با محیط رویشی­ شان اهمیت کاربردی بسیار زیادی دارد. مطالعه حاضر با هدف معرفی شکل زیستی و ترکیب گونه ­ای عناصر گیاهی در دامنه­های جنوبی مراتع کوه گرمه ملایر در استان همدان در سال­ های 1396 و 1397 صورت گرفته است. طی بازدید و پیمایش­ های صحرایی، گونه­ های گیاهی عکس­برداری، جمع آوری و به شناسایی کلیه گونه­ های گیاهی موجود در منطقه مورد مطالعه اقدام شد و در مجموع تعداد 167 گونه گیاهی در منطقه شناسایی شد. این گونه­ ها متعلق به 24 تیره و 114 جنس گیاهی هستند. در بین این گیاهان تیره­های Compositae با 33،Leguminosae  با 22 و Graminae با 18 گونه از بیشترین تنوع برخوردار می­ باشند. کورولوژی گونه­ ها نیز نشان داد که فراوان­ ترین عنصر رویشی در منطقه به‌ترتیب مربوط به مدیترانه ­ای- ایران تورانی (37%)، ایران تورانی-بومی (28%) و مدیتران ه­ای و نیز اروپا سیبری (22%) است. هم­چنین طبقه­ بندی گیاهان بر اساس شکل زیستی رانکایر نشان داد که تروفیت دارای 69 گونه، کامفیت 47 گونه، کریپتوفیت 9 گونه و همی­کریپتوفیت 42 گونه بودند. بیش­ترین گیاهان منطقه تروفیت­ها می­ باشند که حاکی از تخریب صورت گرفته در این اراضی است. سهم بیشتر گیاهان شناسایی شده در منطقه به لحاظ کارکرد به ترتیب علوفه ­ای، حیات وحش و تنوع زیستی بود؛ همچنین گونه­ های چندساله بیشترین توزیع را در منطقه داشتند. بررسی فلوریستیک گیاهان هر ناحیه از نظر شناخت تنوع زیستی و مدیریت منابع طبیعی حائز اهمیت است؛ زیرا یکی از مهمترین روش­ها جهت شناخت ظرفیت، مدیریت، حفاظت از ذخایر تنوع زیستی و حفظ ژنتیک گیاهان آسیب پذیر، بررسی فلور می ­باشد که می ­تواند اطلاعات ارزشمندی را برای شناخت، درک و مدیریت موثرتر ویژگی­ های طبیعی این عرصه­ ها فراهم آورد.
واژه‌های کلیدی: ترکیب گیاهی، کارکرد گونه ای، کورولوژی، طبقه بندی رانکایر
متن کامل [PDF 1125 kb]   (580 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/1/29 | پذیرش: 1400/1/23 | انتشار: 1400/7/6
فهرست منابع
1. آتش¬گاهي، ز.، اجتهادي، ح.، زارع، ح. 1394. ارتباط عوامل توپوگرافي و تنوع گياهان در جنگل¬هاي شرق دودانگه ساري استان مازندران، مجله زيست¬شناسي ايران، شماره 28 (1): 11-1.
2. احساني، س.م، تمرتاش، ر.، حشمتي، غ.، شيداي کرکج، ا. 1398. انتخاب سايت هاي محافظت شده براي برنامه ريزي مديريت بر اساس ارزيابي تنوع فلوريستيک و گونه (مطالعه موردي: ولويه کياسر ، مازندران). مجله تحقيقات گياهان (مجله زيست شناسي ايران) ، 33: 465-476
3. احيايي، ع.ا.، خراساني، ن.ا.، رياضي، ب. 1393. بررسي تنوع گونه¬هاي حاشيه درياچه زريوار مريوان، نشريه محيط زيست طبيعي، منابع طبيعي ايران، 67(1): 53-64.
4. اسماعيل¬زاده، ا.، نورمحمدي، ك.، اسدي، ح.، يوسف¬زاده، ح .1393. مطالعه فلورستيك جنگل¬هاي صلاح¬الدين كلا، نوشهر، ايران، تاکسونومي و بيوسيستماتيک، 6 (19): 54-37.
5. اسعدي، ع.م.، دادخواه، ع.ر. 1389. بررسي تركيب فلوريستيكي و غناي گونه¬اي مراتع ييلاقي اسدلي - پلميس در استان خراسان شمالي. فصلنامه علمي -پژوهشي تحقيقات مرتع و بيابان ايران. جلد 17¬، شماره 4، صفحات: 603-589.
6. تيمور¬زاده، ع.، قرباني، ا.، کاويان¬پور، ا.ح. 1394. بررسي فلور، شكل زيستي و كورولوژي گياهان جنگل-هاي جنوب¬شرقي شهرستان نمين (اسيقران، فندوقلو، حسني و بوبيني) در استان اردبيل. مجله پژوهش¬هاي گياهي (مجله زيست شناسي ايران). جلد 28 ، شماره 2.
7. خرازيان، ن.، عبائيان، ف.، يوسفي، م. 1396. مطالعه فلوريستيكي منطقه حفاظت¬شده زرچشمه در استان اصفهان. مجله پژوهش¬هاي گياهي (مجله زيست¬شناسي ايران). جلد 30 ، شماره 1.
8. زارع چاهوکي، م،ع. 1394. کتابچه جامعه شناسي گياهي، دانشکده منابع طبيعي دانشگاه تهران.
9. عبدي، م .، افشارزاده، س. 1391. بررسي فلورستيک منطقه شمال بادرود استان اصفهان، زيست-شناسي گياهي، 4 (13): 12-1.
10. فتاحي، ب.، آقابيگي¬امين، س.، ملکي، م. 1397. مطالعه خصوصيات کشت دو گونه Acantholimon oliganthum Boiss. و Acantholimon olivieri (Jaub. ET Spach) در رشته کوه زاگرس (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده لشکردر) ، دانشکده منابع طبيعي و محيط زيست دانشگاه ملاير ، پروژه تحقيقاتي.
11. قمي، س.، زارع¬چاهوکي، م. ع.، آذرينوند، ح. 1391. بررسي تنوع گياهان با توجه به شکل¬زيستي و فرم¬رويشي در بخشي از مراتع طالقان (مطالعه موردي: مراتع آرتون-فشندک). شماره 96.
12. کاظميان، آ.، ثقفي خادم، ف.، قرباني، م.، 1383 . مطالعه فلورستيک بند گلستان و تعيين شکل هاي زيستي و پراکنش جغرافيايي گياهان منطقه. پژوهش و سازندگي شماره 64، صفحات 48-61.
13. نقي¬نژاد، ع.ر.، مختاري، س.، جوهر¬چي، م.ر. 1394. بررسي فلوريستيك، اشكال زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان كوه¬هاي مرزي ارزنه تايباد، خراسان رضوي. مجله پژوهش¬هاي گياهي (مجله زيست¬شناسي ايران). جلد 28، شماره 1.

XML   English Abstract   Print

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها