:: دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) ::
جلد 9 شماره 18 صفحات 114-93 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی قابلیت طبقه‌بندی نظارت شده تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 در تهیه نقشه جوامع گیاهی مراتع (مطالعه موردی: مراتع جنوب استان یزد)
هادی زارع خورمیزی* ، حمیدرضا غفاریان مالمیری
دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران ، hadi.zarekh@gmail.com
چکیده:   (2081 مشاهده)
بررسی تغییرات مکانی و زمانی ترکیب گونه­ها و جوامع گیاهی یک گام اساسی در ارزیابی شرایط سلامت مرتع، درک فرآیندهای تکاملی اکوسیستم محلی و توسعه استراتژی­های مدیریت مرتع است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی قابلیت طبقه­بندی نظارت شده تصاویر ماهواره­ای لندست 8 در تهیه نقشه جوامع گیاهی مراتع جنوب استان یزد می­­باشد. بدین منظور از 90 نمونه تعلیمی از مناطقی که تا حداقل شعاع 60 متر از نقطه مرکزی ترکیب همگنی از گونه­های گیاهی را نشان می­دادند؛ در سال 1394 نمونه­برداری شد و سپس جوامع گیاهی بر اساس چیرگی درصد تاج پوشش تفکیک شدند. داده­های ماهواره­ای شامل باندهای 1 تا 7 سنجنده OLI ماهواره لندست 8 در تاریخ 29 اردیبهشت 1394 می­باشد که پس از انجام تصحیحات هندسی، اتمسفری و رادیومتریکی مورد استفاده قرار گرفت. در پژوهش حاضر دقت شش الگوریتم طبقه­بندی متوازی السطوح، کمترین فاصله، فاصله ماهالانوبیس، حداکثر تشابه، شبکه عصبی و ماشین بردار پشتیبان با کرنل شعاعی در تفکیک و تعیین محدودۀ جامعه گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، الگوریتم حداکثر تشابه و شبکه عصبی در طبقه­بندی تصویر ماهواره لندست 8 به ترتیب با دقت کلی 4/96 و 8/84 و ضریب کاپای 95/0 و 82/0 از بالاترین دقت و الگوریتم طبقه­بندی متوازی السطوح به ترتیب با دقت کلی 7/18 و ضریب کاپای 07/0 از کمترین دقت برخوردار بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد به منظور تفکیک و طبقه­بندی جوامع گیاهی مختلف در منطقه مورد مطالعه الگوریتم حداکثر تشابه دارای نتایج مطلوبی می­باشد و تلفیق مطالعات میدانی با سنجش از دور قابلیت بسیار مناسبی در تفکیک و طبقه­بندی تیپ­ها و جوامع گیاهی ایجاد می­کند.
واژه‌های کلیدی: جامعه گیاهی، حداکثر تشابه، طبقه‌بندی نظارت شده، لندست 8، یزد
متن کامل [PDF 1461 kb]   (486 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1399/1/27 | پذیرش: 1399/10/1 | انتشار: 1400/7/6
فهرست منابع
1. احمدپور، ا.، سليماني، ک.، شکري، م.، قرباني، ج. 1393. مقايسة ميزان کارآيي سه روش رايج طبقه¬بندي نظارت شده داده¬هاي ماهواره¬اي در مطالعة پوشش گياهي، سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافيايي در منابع طبيعي, 5 (3): 77-89.
2. احمدپور، ا.، شكري م.، سليماني، ك.، قرباني، ج. 1389. بررسي جوامع گياهي با استفاده از روش¬هاي سنجش از دور (مطالعة موردي: منطقة حفاظت شدة گلول و سراني)، مجلة علمي پژوهشي مرتع،4 (3): 359-348.
3. اخباري، م.، رنجبر، ا.، فاطمي، س. م. ب. 1385. بررسى روش¬هاى طبقه¬‏بندى تصاوير ماهواره¬‏اى، فصلنامه علمي- پژوهشي اطلاعات جغرافيايي (سپهر)، 15 (59): 64-61.
4. آذرنيوند، ح.، زارع چاهوکي، م. ع. 1393. بوم شناسي مرتع، انتشارات دانشگاه تهران، 346ص.
5. ارزاني، ح.، عابدي، م. 1394. ارزيابي مرتع مميزي و پايش (جلد اول)، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 223ص.
6. ارزاني، ح.، عابدي، م. 1394. اندازه گيري و ارزيابي پوشش گياهي (جلد دوم)، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 305ص.
7. اميري، م.، مصطفي، م.، رحيمي، م. ۱۳۹۸. تهيۀ نقشۀ تيپ‌هاي جنگلي طرح جنگل¬داري زيارت گرگان با استفاده از روش‌هاي پارامتريک و ناپارامتريک، جنگل ايران، 11 (2): 400-387.
8. پرما، ر.، شتايي جويباري، ش.، خداکرمي، ي.، حبشي، ه. 1388. ارزيابي داده‌هاي ماهواره‌اي ETM+ و LISS III براي تهيه نقشه تيپ در جنگل‌هاي زاگرس (مطالعه موردي: جنگل‌هاي قلاجه استان کرمانشاه). تحقيقات جنگل و صنوبر ايران، 17 (4): 606-594.
9. خبازي، ف.، اسماعيل زاده، ا.، نجفي، ا. ۱۳۹۸. طبقه¬بندي نظارتشدۀ جوامع گياهي شمشاد هيرکاني با استفاده از شبکۀ عصبي مصنوعي، جنگل ايران، 11 (3): 254-239.
10. رضايي مقدم، م. ح.، اندرياني، ص.، ولي¬زاده کامران، خ.، الماس پور، ف. 1395. تعيين بهترين الگوريتم استخراج کاربري - پوشش اراضي و کشف تغييرات از تصاوير ماهواره¬اي لندست (مطالعه موردي:حوضه صوفي چاي مراغه)، فضاي جغرافيايي، ۱۶ (۵۵) :۶۵-85.
11. زارع خورميزي، ه.، حسيني، س.، مختاري، م. ح.، غفاريان مالميري، ح. 1396. بررسي ارتباط خشکسالي و تغييرات NDVI در تيپ¬هاي مختلف پوشش گياهي (مطالعه موردي: مراتع جنوب استان يزد)، خشکبوم، 7 (2): 101-85.
12. زارع خورميزي، ه.، غفاريان مالميري، ح. 1396. پايش خشکسالي و تاثير آن بر پوشش گياهي با استفاده از تکنيک¬هاي سنجش از دور مطالعه موردي: استان يزد، سال¬هاي 1994 تا 2014، مديريت بيابان، 5 (10): 86-68.
13. زارع خورميزي، ه.، غفاريان مالميري، ح. ر.، مرتاض، م. 1399. ارزيابي قابليت طبقه‌بندي نظارت شده تصاوير ماهواره‌اي لندست 8 و سنتينلA2 در تعيين محدوده و سطح زير کشت ارقام پسته. سنجش ‌از دور و سامانه اطلاعات جغرافيايي در منابع طبيعي، 11(1): 103-84.
14. ظفريان، ا.، ع. ابراهيمي و ر.، اميدي پور، ر. 1397. بررسي کارائي روش‎هاي طبقه‎بندي تصاوير ماهواره‏اي در پايش تغييرات پوشش اراضي (مطالعة موردي: حوضۀ آبخيز شهرکرد، چهارمحال و بختياري). مرتع آبخيزداري، 71 (3): 714-699.
15. علي خواه اصل، م.، فروتن، ا. 1392. استفاده از روش طبقه¬بندي فازي براي تهيه نقشه کاربري اراضي (مطالعه موردي زير حوزه آبخيز حبله رود)، انسان و محيط زيست، 1 (24-35): 47-41.
16. علي زاده، پ.، کامکار، ب.، شتايي، ش.، کاظمي، ح. 1397. برآورد تغييرات سطح زيرکشت گندم و سويا با استفاده از طبقه‌بندي تصاوير ماهواره‌اي در غرب استان گلستان، پژوهش هاي کاربردي زراعي، 31 (3): 61-41.
17. عليپور، ف.، آق خاني، م.ح.، عباسپور فرد، م. ح.، سپهر، ع. ۱۳۹۳. تفکيک محدوده و تخمين سطح زير کشت محصولات کشاورزي به کمک تصاوير ماهواره¬اي ETM+ (مطالعه موردي: مزرعه نمونه آستان قدس رضوي)، ماشين‌هاي کشاورزي، 4 (2): 244-254.
18. علي¬محمدي، ع.، متکان، ع.، ضيائيان، پ.، طباطبايي، ه. 1388. مقايسه روش‏هاي طبقه‏¬بندي پيکسل‏ پايه، شئ‏ پايه و درخت تصميم در تهيه نقشه تيپ‏¬هاي جنگل با استفاده از داده‏¬هاي سنجش از دور (مطالعه موردي: جنگل آستارا)، نشريه تحقيقات کاربردي علوم جغرافيايي، 9 (۸)، 26-7.
19. فرزادمهر، ج.، تباکي بجستاني، ک. 1397. تعيين قابليت تصاوير ماهواره¬اي لندست 8 در تخمين سطح زير کشت زعفران (نمونه موردي: شهرستان تربت حيدريه)، علمي پژوهشي زراعت و فناوري زعفران، 6 (1): 60-49.
20. مختاري، م.ح.، نجفي ا. 1394. مقايسه روش‌هاي طبقه‌بندي ماشين بردار پشتيبان و شبکه عصبي مصنوعي در استخراج کاربري‌هاي اراضي از تصاوير ماهواره‌اي لندست TM، مجله علوم آب و خاک، ۱۹ (۷۲): 45-35.
21. مصداقي، م. 1389. مرتع¬داري در ايران، انتشارات آستان قدس رضوي، چاپ ششم، مشهد، 336 ص.
22. مصداقي، م. 1393. بوم شناسي گياهي، انتشارات جهاد دانشگاهي، مشهد، 183ص.
23. مقدم، م. 1390. مرتع و مرتع¬داري، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هفتم، تهران، 470ص.
24. ميرزايي زاده، و.، نيک نژاد، م.، اولادي قاديکلايي، ج. 1394. ارزيابي الگوريتم¬هاي طبقه¬بندي نظارت شده غيرپارامتريک در تهية نقشه پوشش زمين با استفاده از تصاوير لندست 8، سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافيايي در منابع طبيعي، 6 (3): 29-44.

XML   English Abstract   Print

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 18 - ( بهار و تابستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها