:: دوره 8، شماره 16 - ( بهار و تابستان 1399 ) ::
جلد 8 شماره 16 صفحات 319-305 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تنوع گونه های چوبی در رابطه با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی؛ رویشگاه سرخدار کلاله - ارسباران)
علی نامداری خالان1 ، کامبیز ابراری وجاری2 ، ابوذر حیدری صفری کوچی*
1- لرستان
2- دانگاه لرستان
دانشکده ی منابع طبیعی دانشگاه گیلان، دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا ، heidariabouzar@gmail.com
چکیده:   (2392 مشاهده)
عوامل فیزیوگرافی با توجه به نقش ویژه­ای که در تعیین برخی از شاخص­های اقلیمی و خاکی ایفا می­کنند، همواره بر تنوع و غنای گونه­های گیاهی اثرگذار هستند. با توجه به اهمیت ناحیه رویشی ارسباران، مطالعه حاضر باهدف بررسی تنوع زیستی گونه­ای چوبی رویشگاه سرخدار کلاله در رابطه با عوامل فیزیوگرافی به انجام رسید. به این منظور 62 قطعه­نمونه 4 آری مربع شکل با روش تصادفی منظم با ابعاد شبکه 300×200 متر در سه‌طبقه ارتفاعی (کمتر از 1200، 1400-1200 و بیش از 1400 متر از سطح دریا)، سه‌طبقه شیب (کمتر از 40، 60-40 و بیش از 60 درصد) و در چهار جهت جغرافیایی اصلی در منطقه اجرا و در آن نام گونه­های چوبی به همراه دو قطر بزرگ و کوچک تاج گونه­های موجود در فرم­های آماربرداری ثبت گردید. برای محاسبه شاخص‌های تنوع، یکنواختی و غنای گونه­های چوبی از مشخصه مساحت تاج پوشش استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، میانگین شاخص­های تنوع شانون- وینر، یکنواختی اسمیت- ویلسون و غنای مارگالف گونه­های چوبی به‌ترتیب 61/1، 55/0 و 92/0 محاسبه شد. بیشترین مقدار غنا و تنوع گونه­های چوبی منطقه در طبقه ارتفاعی 1200 تا 1400 متر و بیش از 1400 متر و بیشترین شاخص یکنواختی و تنوع نیز در جهت جغرافیایی غربی و شمالی مشاهده شد. اثر شیب روی هیچ‌کدام از شاخص­های موردمطالعه معنی­دار نبود؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای حفظ و احیاء جنگل­های منطقه می­بایست با اولویت مناطق کم ارتفاع (کمتر از 1200 متر) و توجه ویژه به جهت­های شرقی و جنوبی منطقه مورد­مطالعه صورت گیرد.
واژه‌های کلیدی: ارتفاع از سطح دریا، اسمیت ویلسون، جهت، شانون- وینر، شیب، مارگالف
متن کامل [PDF 398 kb]   (530 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1398/7/7 | پذیرش: 1398/9/13 | انتشار: 1399/6/31
فهرست منابع
1. اسماعیل‌زاده،ا.، حسینی،س¬م.، اسدی،ح.، غدیری‌پور،پ، احمدی،ع. 1391. رابطه تنوع¬زیستی گیاهی با عوامل فیزیوگرافی در ذخیره‌گاه سرخدار افراتخته. زیست‌شناسی گیاهی ایران، 4¬(12): 1-12.
2. امینی¬پارسا،و.، نژادی، ا. 1395. کاربرد مدل CA-Markov در پیش‌بینی پویایی ساختار سرزمین مناطق حفاظت‌شده (مطالعه موردی: منطقۀ حفاظت‌شدۀ دیزمار). پژوهش¬های جغرافیای طبیعی، 48 (4): 661-674.
3. حیدری،م.، جافریان،ا. 1396. بررسی تأثیر عوامل فیزیوگرافی و انسانی بر روی پراکنش مکانی بنه (Pestaciaatlantica) با استفاده از GIS در جنگل‌های دره‌شهر. مجله پژوهش¬های گیاهی، 30 (3): 560-570.
4. حیدری صفری کوچی،ا.، رستمی شاهراجی،ت.، ایران¬منش،ی.، مرادیان فرد،ف. 1395. مقایسة تولید، بیوماس و نوع مصرف چوب صنوبر کبوده (Populus alba L.) در چهار فاصله کاشت. مجله جنگل ایران، 8 (2): 141-152.
5. سفیدی، ک.، فیروزی،ی.، کیوان بهجو،ف.، شرری،م.، رستمی¬کیا،ی. 1397. کمّی‌سازی ساختار مکانی توده‌های جنگلی ارس در منطقۀ کندرق خلخال. مجله جنگل ایران، 10 (2): 207-220.
6. شعباني،س.، اكبري نيا،م.،جلالي،س.غ.، علي¬عرب،ع¬ر. 1389.تاثير عوامل فيزيوگرافيک بر تنوع گونه¬ايگياهيعرصه¬هاي باز جنگلي (مطالعه موردي: جنگل لاليس, چالوس). زیست شناسی ایران، 23 (3): 418-429.
7. قنبری،س.، مرادی،غ.، نصیری،و. 1397. ویژگی‌های کمی و ساختار گونه‌‌های درختی در دو وضعیت متفاوت حفاظتی در جنگل‌های ارسباران. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 26 (3): 355-367.
8. گلابیان،ب.، مروی مهاجر،م¬ر.، زبیری،م. 1394.بررسی برخی ویژگی‌های ساختاری سرخدار (Taxusbaccata L.) در منطقه گزو سوادکوه مازندران. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 23 (4): 594-604.
9. محمدزاده، ا.و.، بصیری، رضا.، تراهی،عا.، داداشیان،ر.، الهیان،م¬ر. 1393. ارزیابی تنوع زیستی گونه های گیاهی منطقۀ ارسباران با استفاده از شاخص های غیرپارامتریک در ارتباط با عامل توپوگرافی شیب(مطالعه موردی؛ حوضۀ آبخیز ایلگنه چای و کلیبرچای،مجله پژوهش¬های گیاهی، 27 (4): 728-741.
10. مردای دیرماندریک،ش.، رمضانی کاکرودی،ا.، علیجانپور، ا.، بانج شفیعی،ع. 1394. بررسی ویژگی¬های کمی و کیفی توده¬های جنگلی منطقه حفاظت¬شده ارسباران در طبقات شیب. پژوهش و توسعه جنگل، 1 (1): 1-15.
11. میرزایی،ج.، اکبری نیا،م.، حسینی،س¬م.،کهزادی،م.،1387. مقایسه عکس¬العمل تنوع¬زیستی گونه¬های علفی و چوبی به عوامل محیطی در جهت¬های مختلف جغرافیایی جنگل¬های زاگرس. علوم محیطی، 5 (3): 85-94.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 8، شماره 16 - ( بهار و تابستان 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها