سوسن چلچراغ Lilium ledebourii (Baker) Boiss دارای ارزش دارویی، زینتی و پتانسیل اقتصادی بالایی است که به­شدت در خطر انقراض قرار دارد. چرای دام، بریدن ساقه و برداشت اندام­های زیرزمینی و آفت­زدگی از عوامل مؤثر بر انقراض این گونه ارزشمند می­باشد. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین ارزش غذایی سوسن چلچراغ در مراحل رشد در دو رویشگاه مختلف انجام شد. بدین منظور در دو رویشگاه کلاردشت و اسالم در سه مرحله رشد (رویشی، گل دهی و بذردهی) اقدام به نمونه­برداری از اندام­های هوایی گیاه به­صورت تصادفی در 3 تکرار و در هر تکرار 5 پایه گیاهی گردید. سپس شاخص­های ارزش غذایی شامل، پروتئین خام، دیواره سلولی منهای همی سلولز، قابلیت هضم ماده خشک و انرژی متابولیسمی در آزمایشگاه با روش­های استاندارد تعیین شدند. به­منظور بررسی اثر متقابل مراحل رشد و رویشگاه­ها از مدل رگرسیونی (GLM) و مقایسه میانگین­ها از آزمون دانکن در نرم­افزار SPSS استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مراحل فنولوژیک بر ارزش غذایی سوسن چلچراغ معنی­دار است و در هر دو رویشگاه ارزش غذایی گونه در مرحله رویشی بیش از مراحل دیگر است. به­طوری­که با پیشرفت مراحل رشد از مقدار پروتئین خام، هضم­پذیری ماده خشک و انرژی متابولیسمی کاسته و بر میزان دیواره سلولی عاری از همی سلولز افزوده می­شود. همچنین، شاخص­های ارزش غذایی در رویشگاه کلاردشت بیشتر از اسالم است. به­طورکلی، تحقیق حاضر ارزش تغذیه­ای مطلوب سوسن چلچراغ به­ویژه در مرحله رشد رویشی را اثبات می­نماید که این مسئله خود سبب تشدید چرا، توسط دام و تسریع در روند رو به انقراض این گونه خواهد گردید. از اینرو توصیه می­گردد، جهت حفظ اندک رویشگاه­های کوچک به جا مانده این گونه در ناحیه هیرکانی، در این رویشگاه­ها اقدامات حفاظتی صورت گرفته و از چرای دام­ها جلوگیری شود.