:: دوره 6، شماره 12 - ( بهار و تابستان 1397 ) ::
جلد 6 شماره 12 صفحات 152-135 برگشت به فهرست نسخه ها
مطالعه اثر آللوپاتیک علف شور (Salsola kali) بر جوانه‌زنی و رشد هتروتروفیک گیاهچه برخی از گیاهان زراعی
مرتضی برمکی*
دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل- انتهای خیابان دانشگاه، دانشگاه محقق اردبیلی ، گروه زراعت ، barmakimorteza@gmail.com
چکیده:   (4093 مشاهده)

بهمنظور مطالعه اثر آللوپاتیک بقایای خشکشده علفشور (Salsola kali) بر جوانه‏زنی و رشد هتروتروفیک گیاهچهی تعدادی از گیاهان زراعی، مطالعه‏ای در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی و منابع­طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 صورت گرفت. اثر عصاره آبی اندام هوایی خشک­شده علف­شور در چهار غلظت (صفر، یک، سه و پنج درصد) در یک طرح کاملاً تصادفی بر درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه­چه، طول ساقه­چه و وزن­خشک گیاهچه گیاهان زراعی گلرنگ، آفتابگردان، گندم، ماشک، یونجه، جو، ذرت و کلزا ارزیابی شد. نتایج به­دست آمده وجود خاصیت آللوپاتیک در علف­شور را ثابت کرد به­طوری‌که تمام خصوصیات جوانه‌زنی مورد ارزیابی در گیاهان زراعی مورد مطالعه کاهش معنی‏داری نسبت به شاهد نشان دادند. در اثر وجود پدیده‏ی آللوپاتی در بقایای علفشور خسارات آشکاری در مراحل جوانه‏زنی و رشدی اولیه گیاهان زراعی مشاهده گردید که با کاهش درصد و سرعت جوانه‏زنی و طول ریشهچه و ساقهچه و وزن خشک گیاهچه، ظرفیت تولیدی گیاهان زراعی افت پیدا میکند. در بین گیاهان زراعی بهنظر می‏رسد گیاهان آفتابگردان، گندم و ذرت با آسیب کمتری در مرحله جوانه‏زنی و رشد در برابر آللوکمیکال‏های حاصل از علفشور مواجه شده و در اراضی آلوده به این علف هرز قابل توصیه هستند.

واژه‌های کلیدی: آللوپاتی، جوانه‌زنی، رشد گیاهچه، علف‌شور، گیاهان زراعی
متن کامل [PDF 177 kb]   (767 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/11/6 | پذیرش: 1396/10/9 | انتشار: 1397/9/3
فهرست منابع
1. اكرم قادري، ف. زينلي، ا. فرزانه، س.1380. اثر آللوپاتيك درمنه (Artemisia annua L.) بر ظهور و رشد گياهچه گندم، كلزا، خردل وحشي و يولاف وحشي. علوم كشاورزي و منابع طبيعي. 8 (3): 113-120.
2. بابايي، س. عليزاده، ح. نصرتي، ا. ديانتي، م. فرخي، ز. 1390. تأثير آللوپاتيك عصاره چاودار روي مولفه‏هاي جوانه‏زني بذر و رشد گياهچه چند گونه علف هرز. علوم گياهان زراعي ايران. 3: 475-483.
3. بخشي خانيكي، غ.ر. معروف، ا. 1385. مطالعه كاريوتيپي بعضي از گونه هاي جنس سالسولا (كنوپودياسه) دراستان گلستان، پژوهش و سازندگی، 72 : 72-66.
4. بنياس، ا. زهتاب سلماسي، س. راعي، ي. اهري زاد، س. نصراله زاده، ص. 1388. اثرات آللوپاتيک عصاره آبي اندام هاي مختلف سلمه تره (Chenopodium album L.) و توق (Xantium strumarium L.) بر سبز شدن، رشد و نمو و ميزان اسانس گياه دارويي مرزهSatureja hortensis L.) ، دانش کشاورزی پایدار، 1-19 (1) :142 -133.
5. جان‌ محمدي، م. آل ابراهيم، م. ت. راشد محصل، م. ح. محمدي، ح. كازروني، ا. مجد، ر. 1384. اثر عصاره آبي تلخه (.Acroptilon repens L) بر جوانه زني و رشد اوليه ماش (Vigna radiata L.)، مقالات اولین همایش ملی حبوبات، 29 و 30 آبان، پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد. 601-598.
6. چگينی، م. ع. خان محمدی، ح. ا. خدادادی، ش.1391. بررسی تاثیر قطع آبیاری در مرحله تشکیل دانه روی عملکرد و کیفیت جوانه¬زنی بذر چغندرقند، چغندرقند، 28(2): 147-137.
7. حنطه، ع. ضرغام، ن. جعفری، م. میرزایی، ح. زارع چاهوکی، م. ع.. 1382. بررسی آللوپاتی آتریپلکس کانسنس بر جوانه زنی بذر درمنه دشتی، منابع طبیعی ایران،57 ، (4): 819-813.
8. دهداري، س. جعفري، م. همدانيان، ف. طويلي، ع. 1387. اثر آللوپاتي عصاره برگ و ميوه Atriplex canescens بر خصوصيات جوانه زني بذر Salsola rigida، پژوهش و سازندگي، 81: 145-151.
9. زند ا. رحیمیان مشهدی، ح. کوچکی، ع. خلقانی ج. موسوی، س. رمضانی، ک. 1383، اکولوژی علف های هرز (ترجمه). انشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 588ص.
10. سلطانی، ا. مداح، و. 1389. برنامه‏های کاربردی ساده برای آموزش و پژوهش در زراعت. انتشارات انجمن علمی کشاورزی بوم شناختی ایران دانشگاه شهید بهشتی، چاپ اول، 80 صفحه.
11. صمدانی ،ب. باغستانی، م. ع.1382 . اثر آللوپاتی عصاره ماشک گل خوشه‏اي (Vicia villosa L.) روي‏ جوانه‏زنی بذر و رشد بعضی از علف‏هاي هرز ذرت و سویا، بیماري هاي گیاهی، ‏‏39 :135 – 123.
12. فرزانه، س. سیدشریفی، ر. اکرم‏قادری، ف. 1387. بررسی تاثیر تنش خشکی بر جوانه‏زنی و رشد گیاهچه ارقام چغندرقند در شرایط آزمایشگاهی، دانش کشاورزی، 18(2):81-93.
13. قربانلي، م. بخشي خانيکي، غ.ر. شجاعي، ا. 1387. بررسي اثر آللوپاتيک درمنه (Artemisia sieberi) بر جوانه زني بذر و رشد دانه رست هاي يولاف وحشي (Avena lodoviciana) و تاج خروس (Ameranthus retroflexus)، پژوهش و سازندگي در منابع طبيعي، 79: 134-130.
14. کیارستمی، خ. 1382. تاثیر آللوپاتیک برخی علف هرز بر جوانه زنی و رشد گیاهچه های ارقام مختلف گندم، پژوهش و سازندگی، 4(16): 72-66.
15. مسعودي خراساني، ف. حدادچي، غ. باقراني، ن. بنايان اول، م. 1384. اثر آللوپاتيك عصاره آبي اندام هاي مختلف خردل وحـشي ( Sinapsis .arvensis L.) در غلظت هاي مختلف بر برخي ويژگي هاي جوانه زني بذر رقم PF كلزا (.Brassica napus L.) ، علوم كـشاورزي و منابع طبيعي، 5: 88-76 .
16. مقدس، ا. 1382. گياهان مرتعي مورد استفاده شتر. انتشارات معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی، تهران.
17. یزدانی، ا. 1387. بررسی اثر آللوپاتی عصاره اندام هوایی و ریشه علف شور بر جوانه زنی گندم. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 12 - ( بهار و تابستان 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها