:: دوره 3، شماره 7 - ( (دوره سوم- شماره هفتم- پاییز و زمستان 1394 ) - تعداد مقالات موجود: 11 مقاله 1394 ) ::
جلد 3 شماره 7 صفحات 18-1 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی فلوریستیکی و تنوع گونه‌ای در گرادیان ارتفاعی لاهرود- شابیل (شمال سبلان)
فریبا نظری عنبران ، اردوان قربانی* ، فرزانه عظیمی معطم ، علی تیمورزاده ، علی اصغری ، کاظم هاشمی مجد
گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه مخحقق اردبیلی ، ardavanica@yahoo.com
چکیده:   (6633 مشاهده)

این تحقیق با هدف بررسی ترکیب و تنوع گونه¬ای در دامنه¬های شمالی سبلان (پروفیل ارتفاعی لاهرود-شابیل) در طول هفت ترانسکت در سه طبقه ارتفاعی 1500 تا 2000 متر، 2000 تا 2500 متر و 2500 تا 2700 متر در سطح رویشگاه علف بوته¬زار انجام شد. با انجام عملیات میدانی، گونه¬ها جمع¬آوری و سپس با استفاده از منابع معتبر شناسایی شدند. در مجموع 64 گونه گیاهی شناسایی که به 22 تیره و 48 جنس تعلق دارد. تیره Poaceae با نه جنس و 16 گونه، تیره Fabaceae با چهار جنس و هشت گونه و تیره Asteraceae با شش جنس و شش گونه، خانواده و جنس¬های غالب هستند. براساس سیستم طبقه¬بندی رانکایر به‌ترتیب 50 درصد همی¬کریپتوفیت، 31 درصد تروفیت، 16 درصد ژئوفیت و سه درصد کامفیت در منطقه رویش دارند. از نظر پراکنش جغرافیایی، 42 درصد گونه¬ها به ناحیه ایران-تورانی، 22 درصد به ایران-تورانی و اروسیبری، 12 درصد جهان وطنی، 3 درصد به ناحیه اروسیبری و 21 درصد به سایر نواحی تعلق دارند. شش گونه از گونه¬های شناسایی شده از لحاظ حفاظتی در معرض تهدید براساس معیارهای شبکه جهانی حفاظت (IUCN) می¬باشند. تنوع و یکنواختی گونه¬ها با استفاده از شاخص¬های عددی محاسبه شد. نتایج حاصل از آنالیز شاخص¬های عددی تنوع (سیمپسون و شانون-واینر) روند معنی¬داری را در سطح سه طبقه ارتفاعی نشان داد. اما اختلاف شاخص¬های یکنواختی (سیمپسون و اسمیت و ویلسون) در طبقات ارتفاعی معنی¬دار نبود.

واژه‌های کلیدی: فلور، تنوع و یکنواختی گونه‌ای، شکل زیستی، سبلان، استان اردبیل
متن کامل [PDF 595 kb]   (2962 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/2/25 | پذیرش: 1395/2/25 | انتشار: 1395/2/25
فهرست منابع
1. اجتهادي، ح.، سپهري، ع.، عکافی، ح.ر. 1388 .روشهاي اندازهگیري تنوع زیستی. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 228 ص.
2. احمدآلی، و.، قربانی، ا.، عظیمی مطعم، ف.، اصغري، ع.، تیمورزاده، ع.، بدرزاد، م. 1394 .بررسی فلور، شکل زیستی، کروتیپ و تغییر تنوع و یکنواختی گونهاي تحت تأثیر فواصل مختلف چرایی از کانونهاي بحرانی در دامنههاي جنوب شرقی سبلان، مجله تاکسونامی و بیوسیستماتیک، 23 :84 -69.
3. اسدي، م.، معصومی، ع.ا.، خاتمساز، م.، مظفریان، و. (ویراستاران)؛ 1392-1367 .فلور ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ش 1-70 ،4010 ص.
4. پاکروان، م. 1391 .ارزیابی حوضه آبخیز شیرواندرهسی مشگینشهر (استان اردبیل) به جهت پخش سیلاب با استفاده از سنجش از دور و GIS ،گروه مرتع و آبخیزداري، دانشکده فنآوري کشاورزي و منابع طبیعی،دانشگاه محقّق اردبیلی.
5. تیمورزاده، ع.، قربانی، ا.، کاویانپور، ا.ح. 1394 .بررسی فلور، شکل زیستی و کورولوژي گیاهان جنگلهاي جنوبشرقی شهرستان نمین (اسیقران، فندوقلو، حسنی و بوبینی) در استان اردبیل، زیست شناسی گیاهی، .264-275 :(2)28
6. حمزهاي، ب.، صفوي، س.ر.، عصري، ي.، جلیلی، ع. 1389 .تجزیه و تحلیل فلورستیک و توصیف مقدماتی پوشش گیاهی ذخیرهگاه زیستکره ارسباران، شمال غرب ایران. مجله رستنیها، 11)1 :(16-1.
7. جوانشیر، ع. 1368 .اکولوژي مراتع سبلان، طرح تحقیقاتی مشترك جهاد سازندگی آذربایجان شرقی و دانشکده کشاورزي دانشگاه تبریز. جهاد سازندگی استان آذربایجان شرقی (تبریز) واحد مرتع، ص 63-152.
8. خدادادي، س، سعیدي، ش. و نقینژاد، ع.ر؛ 1388 .سهم فلور و زیستگاهها در منطقه باتلاقی استیل (آستارا) درحاشیه شمال غرب ایران. رستنیها، 10)1 :(63-44.
9. شریفی نیارق، ج.، جلیلی، ع.، قاسماف، ش.، نقینژاد، ع.ر.، عظیمیمعطم، ف. 1391 .بررسی فلورستیک، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان اراضی ماندابی (wetland ،(دامنههاي شمالی و شرقی سبلان. مجله تاکسونومی و بیوسیستماتیک، ش 10 ،ص 41-52.
10. صفیخانی، ك.، رحیمینژاد، م.ر.، کلوندي، ر. 1385 .معرفی رستنیها و اشکال زیستی گونههاي گیاهی منطقه کیان نهاوند همدان. پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی، 74 :154-138.
11. عظیمی مطعم، ف.، طلایی، ر.، آسیابیزاده، ف.، هوشیار، م. 1390 .معرفی فلور اشکال زیستی و پراکنش جغرافیایی گونههاي گیاهی منطقه جنگلی و حفاظت شده فندقلو (استان اردبیل). تاکسونومی و بیوسیستماتیک ،75 -88 :9 .
12. قربانی، ا.، احمدآبادي، س.، الیاسی بروجنی، ح. 1391 .ویژگیهاي اکولوژیکی گیاهان دارویی در زیست بومهاي مرتعی حوزه آبخیز زیلبرچاي آذربایجان شرقی، حفاظت زیست بومی گیاهان، 1)1 :(86-6
13. قربانی، ا.، شریفی نیارق، ج.، کاویانپور، ح.، ملکپور، ب.، میرزایی آقجه قشلاق، ف. 1392 .بررسی خصوصیات اکولوژیک گونه ovina Festuca در مراتع جنوب شرقی سبلان، تحقیقات مرتع و بیابان، 20) 2 :(396 -.379
14. قهرمان، ا. 1386 -1358 .فلور رنگی ایران. جلدهاي 1 -20 ،انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 2625 ص.
15. کرمی، ل. 1393 .تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاك در سطوح ارتفاعی مختلف با استفاده از روشهاي آمار کلاسیک و زمین آمار در دامنه شمالی سبلان؛ گروه علوم خاك،دانشکده فناوري کشاورزي و منابع طبیعی؛ دانشگاه محقق اردبیلی. صفحه 108.
16. مبین، ص. 1375-1354 .رستنیهاي ایران، جلدهاي 1-4 ،انتشارات دانشگاه تهران، 2700 صفحه.
17. مصداقی، م. 1383 .مرتعداري در ایران. انتشارات آستان قدس رضوي، 259 صفحه.
18. معصومی، ع.ا. 1384-1365 .گونهاي ایران. جلدهاي 1-4 ،انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 2516 ص.
19. مظفریان، و. 1382 .فرهنگ نامهاي گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران، 740 صفحه.
20. میرزایی، ج. 1386 .بررسی رابطه پوشش گیاهی با توپوگرافی و خاك در جنگلهاي شمال ایلام. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، 65 صفحه.
21. نظري عنبران، ف. 1393 .بررسی ساختار ترکیب و تنوع گونههاي مرتعی در دامنههاي شمالی سبلان؛ گروه مرتع و آبخیزداري، دانشکده فناوري کشاورزي و منابعطبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.
22. واثقی، پ.، اجتهادي، ح.، ذکایی، م. 1387 .بررسی فلور، شکل زیستی و کورولوژي عناصر گیاهی در ارتفاعات کلات- زیر جان گناباد، خراسان رضوي، ایران، نشریه علوم دانشگاه تربیت معلم، 8 :88 -75.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 3، شماره 7 - ( (دوره سوم- شماره هفتم- پاییز و زمستان 1394 ) - تعداد مقالات موجود: 11 مقاله 1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها