گرگان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده مرتع وآبخیزداری، گروه مرتعداری ، rfroozeh@gmail.com 2- گرگان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده مرتع وآبخیزداری، گروه مرتعداری
چکیده: (5173 مشاهده)
برای انتخاب پوشش مناسب به منظور حفاظت لایه سطحی خاک در نواحی خشک، در نظر گرفتن معیارهایی چون سازگاری، درصد تاج پوشش، شکل و نحوه استقرار زیتوده زیر زمینی و میزان بقایای گیاهی تولید شده ضروری است. ویژگیهای گیاه .WahlCarex stenophylla تا حدود زیادی با این معیارها مطابقت دارد. هدف این مقاله معرفی این گونه و بررسی برخی از خصوصیات بوم شناختی آن است. بدین منظور بخشی از مراتع بیشه زرد در جنوب فارس به عنوان یکی از رویشگاههای این گونه در جنوب کشور انتخاب و مشخصات اقلیمی، زمین شناسی، تیپ رویشگاه، گیاهان همراه، متغیرهای رویشی گیاه و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در رویشگاه آن ثبت گردید. نتایج نشان داد که این گونه در منطقه مورد مطالعه با ارتفاع 1300-1100 متری از سطح دریا، بارندگی متوسط سالانه 211 میلیمتر، دمای متوسط سالانه 32/17 درجه سانتیگراد و اقلیم گرم و خشک رویش مناسبی دارد. تیپ رویشگاه آن گل آفتابی و درمنه دشتی است و بیش از 37 گونه گیاهی در محدوده رویشی آن پراکنش دارند. از نظر زمین شناسی رویشگاه گونه مذکور به طور عمده از سازند بختیاری و آغاجاری تشکیل شده و خاک رویشگاه آن دارای بافت شنی- رسی است، حداکثر رشد این گیاه طی یک دوره سه ماهه حدود 12 سانتیمتر بوده و الگوی پراکندگی آن کپهای میباشد. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد گیاه Ca. stenophylla تشکیل بافت زیرزمینی متشکل از ریزومهای باریک، پیوسته و در هم تنیده و ریشههای افشان و کلاف مانند میباشد که تا ژرفای 15-10 سانتیمتری خاک گسترش یافته است. عملکرد این قشر به هم بافته شده به گونهای است که میتواند به خوبی لایه سطحی خاک را به صورت فشرده در لابه لای خود محفوظ داشته و از فرسایش آن جلوگیری کند.