[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
فرم های ضروری::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 5، شماره 10 - ( بهار و تابستان 1396 ) ::
جلد 5 شماره 10 صفحات 38-19 برگشت به فهرست نسخه ها
تعیین سهم و شناسایی برخی از اثرات متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک بر پراکنش گیاهان دارویی زیست بوم البرز مرکزی (مطالعه مورد: منطقه ملرد، سوادکوه)
ایمان حقیان*، اسماعیل شیدایی کرکج
دانشگاه تربت حیدریه ، haghiyan24@gmail.com
چکیده:   (5274 مشاهده)

   امروزه یکی از زمینه­های مهم در حوزه گیاهان دارویی، شناسایی نیازهای اکولوژیکی گونه­های مختلف و عوامل محیطی موثر در استقرار گونه­های گیاهی است. در بین عوامل محیطی مختلف، متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک دارای نقش بسزایی هستند. از این­رو، هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر عوامل ادافیکی بر پراکنش گیاهان دارویی با بهره­گیری از آنالیز آماری چند متغیره است. نمونه­برداری تاج پوشش 22 گونه گیاهی دارویی در 200 پلات یک مترمربعی برروی 40 ترانسکت 50 متری با استفاده از روش تصادفی- سیستماتیک صورت پذیرفت. همچنین بر روی هر ترانسکت، یک نمونه خاک مرکب از عمق 0 تا 30 سانتی­متر برداشت و در آزمایشگاه، 11 متغیر فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه­گیری شدند. با انجام آنالیز DCA معنی­داری اثر عوامل ادافیکی در سطح یک درصد سنجیده شد و با انجام آنالیز CCA اثرات این متغیرها بر پراکنش گیاهان دارویی تعیین شد. نتایج نشان داد تمامی گونه­ها، تحت تاثیر این متغیرها قرار دارند. نتایج این آنالیز نشان داد که عامل فیزیکی بافت خاک به­ویژه میزان شن و رس نقش بیشتری در تشریح تغییرات پراکنش گیاهان دارویی دارند. در بین خصوصیات شیمیایی نیز اسیدیته، میزان هدایت الکتریکی، میزان کلسیم و منیزیم نقش بیشتری بر پراکنش گیاهان دارویی ایفا نمودند. در نهایت با انجام آنالیز CCA جزئی سهم مجموع خصوصیات شیمیایی خاک در تغییرات پراکنش گیاهان دارویی 1/62 درصد و سهم مجموع خصوصیات فیزیکی خاک 8/32 درصد  برآورد گردید. با توجه به تغییرپذیری نسبتاٌ کم ذاتی خصوصیات فیزیکی در برابر عملیات مدیریتی و همچنین توجیه مقدار زیاد تغییرات پراکنش گیاهان دارویی توسط پارامترهای شیمیایی به­نظر می­رسد اعمال مدیریت بر خصوصیات شیمیایی خاک بتواند نیل به افزایش تولید رویشگاههای گیاهان دارویی میسرتر و سهل­تر بنماید.  

واژه‌های کلیدی: آنالیز چند متغیره، سوادکوه، گیاهان دارویی، متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک، ملرد
متن کامل [PDF 552 kb]   (2360 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/10/19 | پذیرش: 1396/1/15 | انتشار: 1396/9/9
فهرست منابع
1. آذرنيوند، ح. زارع چاهوکي، م.ع. 1389. بوم شناسی مرتع، انتشارات دانشگاه تهران، 346 صفحه.
2. ارزانی، ح. 1376. دستورالعمل طرح ملی ارزیابی مراتع مناطق مختلف آب و هوایی ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 65 صفحه.
3. اسدي، م. معصومي، ع.ا. خاتمساز، ‌م. مظفريان، و.ا. 1390-1367. فلور ايران، انتشارات مؤسسه تحقيقات جنگل¬ها و مراتع.
4. باراني، ح. رستگار، ح. 1388. مقايسه معادلات مختلف به منظور براورد تعداد مناسب نمونه در مطالعات پوشش گياهي (مطالعه موردي: مراتع استپي شمال شرق استان گلستان)، مجله مرتع، 3(4): 559-570.
5. پيري صحراگرد، ح. آذرنيوند، ح. زارع چاهوکي، م.ع. ارزاني، ح. قمي، س. 1390. بررسي عوامل محيطي موثر بر پراکنش جامعه¬هاي گياهي حوزه آبخيز طالقان مياني، نشريه مرتع و آبخيزداري، مجله منابع طبيعي ايران، 64 (1): 11-1.
6. تمرتاش، ر. طاطيان، م.ر. ريحاني، ب. شکريان، ف. 1388. بررسي رابطه خصوصيات فيزيکي و شيميايي خاک¬هاي مارني با اجتماعات گياهي (مطالعه موردي: دشت بيرجند)، فصلنامه تحقيقات مرتع و بيابان، 16(4): 492-481.
7. حقیان، ا. قربانی، ج. شکری، م. جعفریان، ز. 1388. تعیین سهم خصوصیات خاک و توپوگرافی در تشریح پراکنش پوشش گیاهی در بخشی از مراتع ییلاقی البرز مرکزی، مجله مرتع، 3(1): 53-68.
8. زارع چاهوكي،‌ م.ع. ‌آذرنيوند، ح. ‌مقدم،‌ م.ر. فرحپور، م. شفيع¬زاده نصرآبادي، م. 1386. كاربرد روش رگرسيون لجستيك در بررسي رابطه بين حضور گونه¬هاي گياهي با عوامل محيطي در مراتع پشتكوه استان يزد، پژوهش و سازندگي در منابع طبيعي، 76: 143-136.
9. زارع چاهوکی، م.ع. شفیع¬زاده نصرآبادی، م. 1387. بررسی عوامل محیطی مثر بر پراکنش چند گون گیاهی مناطق بیابانی مطالعه موردی حاشیه کویر چاه بیکی استان یزد، تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 15(3): 414-403.
10. زرگری، ع. 1375. گیاهان دارویی جلد سوم، انتشارات دانشگاه تهران، 925 صفحه.
11. شيداي كركج، ا. ميرديلمي، س.ز. اكبرلو، م. 1394. بررسي ارتباط موثرترين عوامل خاکي و مديريتي با پراکنش گروه گونه هاي اکولوژيک و محاسبه سهم مشترک آنها (مطالعه موردي: مراتع ييلاقي چهارباغ، استان گلستان)، تحقيقات مرتع و بيابان ايران، 22 (1): 31 -46.
12. صابرآملی، س. نوروزی، ش. شکریان، ا. اکبرزاده، م. کدوری، م. 1386. شناسایی و بررسی خصوصیات اکولوژیک گونه های اسانس دار تیره نعناع در استان کرمان، فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، (23) 4: 532-543.
13. فهيمي¬پور، ا. زارع چاهوکي، م.ع. طويلي، ع. جعفري، م. 1389. بررسي عوامل محيطي موثر بر تغييرات تنوع گونه اي در مراتع طالقان مياني، پژوهش¬هاي آبخيزداري (پژوهش و سازندگي)، 87: 51-44.
14. قلیچ¬نیا، ح. 1384. شناسایی و بررسی اکولوژیک گونه¬های دارویی جنس-های استاکیس و نپتا در مازندران، همایش ملی توسعه پایدار گیاهان دارویی. مشهد.
15. قهرمان، آ. 1354-1387 .فلور رنگی، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 125 صفحه.
16. گرگين کرجي، م. کرمي، پ. شکري، م. صفائيان، ن.ا. 1385. بررسي ارتباط برخي گونه¬هاي شاخص مرتعي با خصوصيات فيزيکي و شيميايي خاک (مطالعه موردي: زيرحوزه فرهادآباد در منطقه سارال کردستان)، پژوهش و سازندگي در زراعت و باغباني، 73: 132-126.
17. محسن¬نژاد، م. 1389. مطالعه ارتباط بین ویژگی های خاک و عوامل فیزیوگرافیک با پراکنش جوامع گیاهی (بهرستاق-آمل)، پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده منابع طبيعي، دانشگاه مازندران، 60- 68.
18. مختاري¬اصل، ا. مصداقي، م. اکبرلو، م. رنگ¬آوران، ر. 1387. بررسي روابط متقابل برخي خصوصيات خاکي موثر و پراکنش گونه¬هاي مرتعي شاخص در مراتع قرخلار مرند در استان آذربايجان شرقيف مجله علوم کشاورزي و منابع طبيعي، 15 (1): 10-1.
19. مرادي، ح.ر. احمدي پور، ش. 1385. بررسي تقش مورفولوژي و خاك بر پوشش گياهي با استفاده از GIS (مطالعه موردي: بخشي از مراتع حوضه واز)، پژوهش هاي جغرافيايي، 58: 17-32.
20. مصداقی، م. 1389. مرتعداری در ایران، دانشگاه امام رضا (ع)، 336 صفحه.
21. مظفریان، و .1384. شناخت گیاه دارویی و مسائل آن، همایش ملی توسعه پایدار گیاهان دارویی. مشهد.
22. معمایی، ن. 1387. پاسخ پوشش گیاهی زیر اشکوبه به ساختار فوقانی و عوامل محیطی مراتع مشجر دراسله سوادکوه، پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده منابع طبيعي، دانشگاه مازندران.
23. مقدم، م.ر. 1386. مرتع و مرتعداري، انتشارات دانشگاه تهران، 470 صفحه.
24. ميرديلمي، س.ز. حشمتي،غ.ع. باراني ، ح. همت¬زاده، ی. 1391. عوامل محيطي مؤثر بر پراكنش تيپ¬هاي رويشي مراتع كچيك مراوه تپه، فصلنامة علمي-پژوهشي تحقيقات مرتع و بيابان ايران، 19(2): 333-343.
25. Abd El-Ghani M.M., Amer W.M. 2003. Soil-vegetation relationships in coastal desert plain of southern Sinai, Egypt. Journal of Arid environment, 55(4): 607-628.
26. Ahmadi A., Zahedi Amiri Gh., Mahmoudi Sh., Moghiseh E. 2007. Soil-vegetation relationships in saliferous and gypsiferous soils in winter rangelands (Eshtehard). Iranian Journal of Natural Resources, 60(3): 1049-1058.
27. Amato M., Ladd J.N. 1992. Decomposition of C14 labeled glucose and legume material in soils: properties influencing the accumulation of organic residue C and microbial biomass C. Soil Biol. Biochem, 24, 455- 464.
28. Arshad M., Hussan A., Ashraf M., Noureen S., Moazzan M. 2008. Edaphic Factors and distribution in the Cholistan desert. Pakistan. J. Botany, 40(5): 1923-1931.
29. Davies K.W., Bates J.D., Miller R.F. 2007. Environmental and vegetation relationships of the Artemisia tridentate Spp. Wyomingensis alliance. Journal of Arid Environments, 70(3): 478–494.
30. Fahimipor E., Zare chahoki M.A., Tavili A. 2010. The relationships between environment characteristics and vegetation in Taleghan rangelands. Journal of Rangeland, 4: 23-32. (In Persian).
31. Gauch H.G. 1981. Multivariate analysis of ecological data. Cambridge University Press, UK.
32. Ghadimi M., Bakhshi J. 2013. The effective soil factors in the distribution of vegetative types in Mighan playa (Iran) Variables. Journal of Agricultural Science, 3(5): 199-204.
33. Homann P.S., Kapchinske J.S., Boyce A. 2007. Relations of mineral-soil C and N to climate and texture: regional differences within the conterminous USA. Biogeochemistry, 85(3): 303–316.
34. Jafari M., Zare Chahooki M.A., Tavili A., Kohandel A. 2006. Study of soil characteristics and plants distribution relationships in Qom rangelands. Pajuhesh and Sazandegi Journal, 73: 110-116.
35. Kosmas C., Gerontidis St., Marathianou M. 2000. The effect of land use change on soil and vegetation over various lithological formation on Lesvos (Greece). Catena, 40(1): 51-68.
36. Laverman A.M., Zoomer H.R., Verhoef H.A. 2001. The effect of oxygen, pH and organic carbon on soil-layer specific denitrifying capacity in acid coniferous forest. Soil Biol. Biochem, 33(4-5): 683-687
37. Lepping O., Daniels F.J.A. 2007. Phytosociology of beach and salt marsh vegetation in Northern West greenland. Polarforschung, 76(3): 95–108.
38. Lepz J., Smilauer P. 1999. Multivariate analysis of ecological data. University of South Bohemia Cezse press.
39. Vetaas O.R., Gerytnes J.A. 2002. Distribution of vascular plant species richness and endemic richness along the Himalayan elevation gradient in Nepal. Global Ecology and Biogeography, 11(4): 291-301.
40. Wei-Quiang Li., Xiao-Jing L., Khan M.A., Gul B. 2008. Relationship between soil characteristics and halophytic vegetation in coastal regions of North China. Pakistan Journal of Botany, 40(3): 1081-1090.
41. Wellstein C., Otte A., Waldhardt R. 2007. Impact of site and management on the diversity of central European mesic grasslands. Agriculture. Ecosystems & Environment, 122(2): 203-210
42. Yibing Q., Zhaoning W., Ruifeng Z., Liyun Z. 2008. Vegetation patterns and species—environment relationships in the Gurbantunggut Desert of China. Journal of Geographical Science, 18(4): 400-414.
43. Yimer F., Ledin S., Abdelkadir A. 2006. Soil property variations in relation to topographic aspect and vegetation community in the south-eastern highlands of Ethiopia. Forest Ecology and Management, 232(1): 90–99.
44. Zare Chahouki M.A., Azarnivand H., Jafari M., Tavili A. 2010. Multivariate Statistical Methods as a Tool for Model Based Prediction of Vegetation- Russian. Journal of Ecology, 41(1): 84-94.
45. Zhu M., Hastie T.J., Walther G. 2005. Constrained ordination analysis with flexible response function. Ecological Modeling, 187(4): 524-53
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Identification & variance decomposition of some soil chemical and physical properties affecting medical plants distribution (Case Study: Melerd, SavadKooh). PEC 2017; 5 (10) :19-38
URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-264-fa.html

حقیان ایمان، شیدایی کرکج اسماعیل. تعیین سهم و شناسایی برخی از اثرات متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک بر پراکنش گیاهان دارویی زیست بوم البرز مرکزی (مطالعه مورد: منطقه ملرد، سوادکوه). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1396; 5 (10) :19-38

URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-264-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 5، شماره 10 - ( بهار و تابستان 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله حفاظت زیست بوم گیاهان Journal of Plant Ecosystem Conservation
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 36 queries by YEKTAWEB 4645